عقل فعال در نظر ارسطو

گفته میشود که نظریه عقل فعال از مبھمترین و بحثانگیزترین موضوعات فلسفه ارسطو است. این ابھام عموما ناشی از ایجاز و ابھام کلام ارسطو در کتاب دربارۀ نفس دانسته شده است. اما آیا ابھام سخن ارسطو چندان ھست که بتوان مانند برخی از تابعان یا شارحان ارسطو عقل فعال منسوب به او را مفارق از نفس و دارای محتوایی شامل ھمه صور معقول دانست در این مقاله با ارایه بحثی تحلیلی نشان داده شده است که عقل فعال ارسطو نه مفارق از است؛ عقلی که بسیط و انقسامناپذیر و لذا یک حقیقت واحد است با دو جنبه کارکردی: 1 -نفس است و نه واجد محتوای پیشینی معقول. بلکه ناظر به جنبه ای از توان و کارکرد عقل پذیرندگی صور معقول (که بدین لحاظ منفعل است) 2 -معقولسازی صور بالقوه موجود در ادراک (که بدین لحاظ فعال است).

Keywords:

ارسطو , عقل فعال , عقل منفعل , صور معقول