باغ وحش در ایران : از دیروز تا امروز با تاملی بر ضرورت بهره گیری از اصول استاندارد بین المللی

طبیعت همواره یار و همراه انسان بوده است؛ تا جایی که حیات خود را بر حیات جانداران و نباتات بنا نهاد و زندگی آنها را الهام بخش زندگی خویش ساخت. علاقه انسان به طبیعت و همزیستی او با جانداران را شاید بتوان سرمنشاء معماری نخستین دانست. چنانچه اولین سرپناه انسان نخستین، با کندن زمین و در درون غارها بود. علاقه ذاتی و وافر انسان به هیجان و سروکار داشتن او با حیوانات تا بدانجا رسید که حیات وحش عضو جدایی ناپذیر زندگی وی گردید. حتی برخی از حیوانات را به عنوان نماد بومی ( و به شکل امروزی : ملی ) قرار داد.امروزه انسان شهرنشین به دلیل دوری از طبیعت، زندگی ملال آوری پیدا کرده است. به علاوه، دوری از طبیعت سلامت روانی جامعه را نیز به مخاطره انداخته است. در این میان، باغ وحش ها تنها مراکزی هستند که به این امر مهم پرداخته اند و توانسته اند در زندگی شهری، بار دیگر حیوانات را در کنار انسان قرار دهند.حال این سوال مطرح است که علت اینکه ایران با آن پیشینه دیرینه درخشان در بکارگیری حیوانات، از داشتن حداقل یک باغ وحش در شرایط استاندارد بازمانده است چیست و به چه علت درعرصه بین المللی، علیرغم وجود گونه های منحصر به فرد جانوری در تنوع زیست محیطی و حیات وحش موجود، جایگاه خود را از دست داده است !به نظر می رسد طراحی یک باغ وحش با استانداردهای بین المللی و در مکانی با موقعیت ( آب و هوایی، جمعیتی و گردشگر پذیری ) مناسب، می تواند گره گشای این مسیله باشد.این پژوهش سعی دارد به روش توصیفی تحلیلی و با تکیه برتحقیقات کتابخانه ای و میدانی و بررسی نمونه های مطالعاتی در شرایط اقلیمی گوناگون، ضمن یافتن پاسخی بر این سوال، به راهکار مناسبی برای بهبود این شرایط دست یابد.

Keywords:

انسان , طبیعت , معماری , باغ وحش , استاندارد بین المللی