قرآن نگار- اولین گراف مفاهیم (هستان نگار) قرآنی فارسی

سامانه پرسش و پاسخ خودکار ۰قرآن جوی) اولین سامانه پرسش و پاسخ به زبان فارسی است که در حوزه قرآن طراحی و پیاده سازی شده است. هدف از این سامانه پاسخگویی به پرسش های قرآنی کاربران می باشد. در این راستا، سامانه پرسش کاربران را به زبان طبیعی دریافت کرده و پاسخ دقیق برگرفته از منابع معتبر را به کاربران نشان می دهد. قرآن جوی یک سامانه دانش محور می باشد و کیفیت پاسخ های سامانه متاثر از کیفیت و کمیت منابع دانش تهیه شده برای آن می باشد. پس از بررسی منابع داخلی و خارجی موجود متوجه شدیم که منابع ساخت یافته مناسبی وجود ندارد. بنابراین یک منبع دانش ساخت یافته تهیه گردید تا بتوان از آن برای پاسخ بهتر به پرسش ها استفاده شود. بدین منظور ابتدا یک گراف مفاهیم قرآنی پایه (قرآن نگار) ساخته شد و سپس به کمک دیگر منابع قرآنی غنی سازی گردید. برای غنی سازی گراف مفاهیم قرآنی از منابع دانشی مختلف از جمله فارس نت (برای دانش لغوی)، فرهنگ قرآن (برای دانش خاص حوزه قرآنی)، اصطلاح نامه علوم قرآنی (برای دانش خاص حوزه قرآنی) و فهرست های موضوعی (برای پاسخ بهتر به پرسش های هدف- دار) استفاده شده است. تاکید اصلی در ساخت گراف مفاهیم قرآنی بر این بوده که تمامی عناصر به صورت مفهومی (نه موضوعی بررسی و اضافه شده است. گراف مفاهیم قرآنی (قرآن نگار) ساخته شده شامل مجموعه ای از مفاهیم، روابط معنایی و نمونه های مرتبط با آن ها می باشد. این گراف دارای بیش از ۲۷۰۰۰ مورد مفهوم و بیش از ۹۰۰۰ مورد نمونه می باشد. همچنین درون گراف بیش از ۱۳۰ نوع رابطه مفهومی استفاده شده است که در مجموع بیش از ۴۳۰۰۰۰ مورد رابطه بین مفاهیم و نمونه ها درون گراف مفاهیم قرآنی وجود دارد. گراف حاصل اولین گراف مفاهیم قرآنی فارسی در دنیا می باشد. همچنین این گراف درون سامانه پرسش و پاسخ قرآنی (قرآن جوی) استفاده گردید و توانست به درصد صحتی در (C@۳ برابر ۷۶.۳۴% دست یابد.

Keywords:

هستان شناسی , گراف مفاهیم , پرسش و پاسخ , مفاهیم قرآنی , زبان فارسی