بررسی اثر ذوب برف در شبیه سازی رواناب حوضه آبخیز (مطالعه موردی: حوضه آبخیز ونک)

برف یکی از اشکال بارش است که سهم زیادی از میزان رواناب را در مورد حوضه های کوهستانی به خود اختصاص میدهد. آب حاصل از ذوب برف با تاخیر به رواناب تبدیل می شود. فرآیند رواناب ایجاد شده ناشی از ذوب برف به لحاظ اثر ذخیرهای در محاسبات بیلان آب در حوضه از اهمیت خاصی برخوردار است. در این تحقیق به منظور بررسی نقش برف در جریان کل رودخانه ای، مدلسازی هیدرولوژیکی با دو سناریو یکی اضافه کردن آب معادل برف به مقدار بارش ورودی و دیگری در نظر گرفتن فرآیند برف در چرخه آب به وسیله مدل HEC-HMS انجام شد. بدین منظور روش های احتساب کننده رطوبت خاک (SMA)، هیدروگراف واحد کلارک و مخزن خطی به ترتیب برای محاسبه میزان تلفات، تبدیل بارش مازاد به رواناب و جریان پایه مورد استفاده قرار گرفت. رواناب حاصل از ذوب برف با استفاده از روش شاخص دما شبیه سازی شد. ارزیابی و واسنجی مدل با ضریب کارایی نش– ساتکلیف به عنوان تابع هدف نشان داد که نتایج مدل با احتساب اثر برف از مقدار 0/59 به 0/68 رسیده و نتایج بهبود می-یابد. لذا می توان نتیجه گیری نمود که با اعمال مستقیم فرآیند برف رفتار تولید رواناب حوضه آبخیز مورد مطالعه بهتر توصیف می شود.

Keywords:

برف , بیلان آب , رواناب , شبیه سازی , نش- ساتکلیف