توصیف سیستماتیک، پالیواکولوژی و پالیوبیوژیوگرافی دوکفه ای های اویستر سازند خانگیران در برش ناودیس چهل کمان، شرق حوضه رسوبی کپه داغ

حوضه رسوبی کپه داغ در شمال و شمال شرقی ایران قرار گرفته و سازند خانگیران یکی از مهمترین سازندهای پالیوژن این حوضه می باشد. به منظور مطالعه دوکفه ای های این سازند، برشی در ناودیس چهل کمان واقع در غرب شهر سرخس، شرق حوضه رسوبی کپه داغ انتخاب گردید. سنگ شناسی این سازند در منطقه سرخس شامل مارن، مارن آهکی و سیلت سنگ می باشد. توالی های حاوی صدف های دوکفه ای در این منطقه به ضخامت 50 متر و با سنگ شناسی یکنواخت مارن به رنگ سبز زیتونی، همراه با صدف های بزرگی از جنس Sokolowia از دوکفه ای های اویستر می باشند که از حفظ شدگی بسیار خوبی نیز برخوردارند. بر اساس مطالعه این صدف ها گونه های Sokolowia beldersaiensis و Sokolowia buhsii از خانواده Ostreidae شناسایی شدند که نشان دهنده محیط ساب تایدال تا مناطق کم عمق و آبهای ایوهالین به سن ایوسن میانی (آشکوب بارتونین) می باشد. علاوه بر این، بررسی پالیوبیوژیوگرافی این دوکفه ای ها نشان دهنده تعلق سازند خانگیران به قلمرو دریای تتیس است؛ دریایی که محدود به آسیای مرکزی بوده و بین دو حوضه ترنسیلوانین رومانی در غرب و حوضه تریم چین در شرق قرار داشته و پس روی آن در طی ایوسن میانی باعث برجای گذاشته شدن این صدف های اویستر در زمان بارتونین شده است. این صدف ها نشان دهنده تعلق حوضه کپه داغ به دریای توران بوده و موید نظریه اوراسیایی بودن کپه داغ می باشند.

Keywords:

آسیای مرکزی , کپه داغ , سازند خانگیران , ایوسن , اویستر , Sokolowia , بارتونین