اقدامات پیشگیرانه از جرم

علم جرم شناسی در عمر یکصدساله خود همواره در پی کشف عوامل جرم زا و شرایط موثر در بروز رفتار جنایی بوده تا به مدد آن و البته بهره گیری ازتمامی تخصصهای علمی به روشهای پیشگیری از حدوث جرایم و روشهای درمان و اصلاح و تربیت بزهکاران دست یابد. بزه دیده شناسی، شاخه ای از دانش جرم شناسی می باشد که به بررسی نقش بزه دیده یعنی قربانی جرم در تکوین پدیده مجرمانه )بزه( و نحوه حمایت از وی و نیز اتخاذ تدابیر پیشگیرانه از بزه دیدگی مبادرت می ورزد. بزه دیده شناسی، شاخه ای از دانش جرم شناسی می باشد که به بررسی نقش بزه دیده یعنی قربانی جرم در تکوین پدیده مجرمانه )بزه( و نحوه حمایت از وی و نیز اتخاذ تدابیر پیشگیرانه از بزه دیدگی مبادرت می ورزد. در این مقاله سعی شده تا به نقش علل پدیدآورنده و سپس به نقش عوامل پیشگیری کننده توجه گردد. محرومیت های اقتصادی، تبعیض و نابرابری، جنگ، تراکم جمعیت، خانواده، مدرسه، رسانه های گروهی، تلویزیون، روزنامه ها و ماهواره در پیدایش جرم نقش بسزایی دارند. نقش خانواده از حیث گسسته بودن یا منسجم بودن، میزان تحصیلات والدین و شغل آنان از متغیرهای تعیین کننده جرم خیزی بوده است. جرم وترس از جرم از دغدغه های رایج در جوامع مختلف است. تدابیر مختلف در طول زمان برای برخورد با جرم وبی نظمی اتخاذ شده است . جز معدودی از کشورهای اسلامی به تبعیت از سیستم جنایی اسلام توجه قابل توجهی به تدابیر متنوع پیشگیرانه داشته اند. در سایر ملل، این تدابیر صبغه واکنشی وسرکوبگرانه داشته وبه شکل ظاهر و از طریق سیستم عدالت کیفری اعمال می شده است. در دهه های اخیر ناتوانی سیستم دادگستری در حل مشکل جرم و ناامنی برهمگان معلوم شده است. این واقعیت و همچنین هزینه های سرسام آور اقدامات سرکوبگرانه، سیاست گذاران را به استفاده از تدابیر پیشگیرانه وادار ساخته است. اقدامات پیشگیرانه نیز در طول زمان کارآمدی خود در پیشگیری از جرم وحل مشکل جرم و ناامنی نشان داده اند. اما موفقیت در امرپیشگیری از جرم ، مستلزم تهیه برنامه های منسجم ومدیرانه است که تدوین آنها باید فرآیندی معینی را طی کند.

Keywords:

پیشگیری ازجرم , بزه دیده , پیشگیری اسلامی , بازپروری متهم جرم شناسی پیشگیری , پیشگیری اجتماعی , پیشگیری وضعی , جانشین کیفری