تشریح الزامات و جانمایی بهینه بزرگترین سازه قفل کشتیرانی و سد سلولی ایران در پایین دست رودخانه بهمنشیر

رودخانه بهمنشیر در منتهی الیه رودخانه های کارون واقع شده و در امتداد اروند رود به خور بهمنشیر و سپس به خلیج فارس می ریزد. از این رو دارای شرایط اندرکنش رودخانه و دریا می باشد. این رودخانه در منطقه از اهمیت اقتصادی و نظامی قابل ملاحظه ای برخوردار است و طرح های متنوع توسعه منابع آب و خاک و اصلاح شرایط تولید، ماهی گیری و کشتیرانی در این منطقه مدت هاست که در برنامه توسعه دولتی قرار دارد. در حال حاضر مهمترین چالش این ناحیه کاهش جریان آب شیرین از بالادست به دلیل تاثیر توسعه طرح های آبی بر روی رودخانه های کارون و اروند و کاهش کیفیت آب برگشتی از آنها، بویژه در سال های کم آبی، و پیش روی شوری دریا از پایین دست است. چالش مذکور طی مطالعات صورت گرفته در سال 1346 توسط شرکت های مهاب- سویکو پیش بینی شد و در این رابطه مجموعه ای از اقدامات پیشنهاد گردید که از جمله آنها احداث سد جدا کننده آب شور و شیرین در پایین دست بهمنشیر با هدف توسعه کشاورزی در مجاورت محدوده آب شیرین، تامین آب شرب، احیاء اراضی و ... بوده است. در این مقاله ابتدا مشخصات کلی طرح و مطالعات گذشته مورد اشاره قرار گرفته است و سپس با تشریح الزاماتی از قبیل ترابری آبی، عوارض و موانع موجود، وضعیت تامین آب شبکه های آبیاری و زهکشی منطقه، مباحث هیدرولیکی، کیفی و زیست محیطی و پدافند غیر عامل، موقعیت مناسب احداث قفل کشتیرانی و سد سلولی پایین دست بهمنشیر پیشنهاد شده است.

Keywords:

جانمایی , سد سلولی , قفل کشتیرانی , بهمنشیر