مروری بر اهمیت و کاربرد گیاهان دارویی با تاکید بر گیاهان دارویی جنس نعناع

عبارت گیاهان دارویی به آن دسته از گیاهانی اطلاق می شود که دارای مقدار معینی ماده موثره است که برای تشخیص،درمان، پیشگیری، کمک به اعمال فیزیولوژیک و حفظ بهداشت بدن استفاده می شود. نعنا با نام علمی منتا گیاهی دولپه، علفی و چند ساله است که متعلق به خانواده بزرگی از گیاهان بنام لابیاته است. این خانواده دارای 236 جنس و بالغ بر 7000 گونه است. در این میان گیاه نعنا 30 - 25 گونه از این خانواده را به خود اختصاص داده است که نعنا فلفلی، پونه، نعنا سبز، نعنا وحشی و غیره از جمله گونههای پر ارزش نعنا به شمار میروند. وجود ساقهی چهارگوش به دو صورت زیر زمینی و هوایی، ارتفاعی بین 30 تا 90 سانتیمتر، برگ های متقابل، بیضی، دندانه دار و گل های سفید، ارغوانی و قرمز از جمله ویژگیهای ظاهری گونههای نعنا به شمار میروند. هر چند این گیاه در سرتاسر دنیا پراکنده است ولی گسترش آن در مناطق آب و هوایی معتدل و مرطوب مانند مدیترانه بیشتر است. بهعلت وجود تنوع آب و هوایی در ایران نیز بیش از 6 گونه ی نعنا از جمله نعنا سبز، Mentha longifolia و Mentha mozaffarian شناسایی شده است. نواحی مرکزی ایران از جمله اصفهان و کاشان، نواحی شمالی ایران از جمله گیلان و اطراف تهران و نواحی جنوبی ایران مانند هرمزگان و سیستان و بلوچستان از جمله مناطقی هستند که می توان این گیاه متنوع را در آن جا پیدا نمود. گیاه نعنا به واسطه ی تنوع گونه ای و کاربردهای فراوان، از گذشته تا به امروز مورد توجه انسان بوده است. در طب سنتی از نعنا و سایر فراورده های آن از جمله عرق نعنا برای درمان تهوع، اسهال، روماتیسم، نفخ، مشکلات کبدی، سنگ های صفراوی و غیره استفاده می کنند. امروزه اثرات ضد باکتری و آنتی اکسیدانی اسانس نعنا به اثبات رسیده است.

Keywords:

گیاهان دارویی , نعناع , اسانس