بررسی اثرات تنش اسمزی و سمیت یونی ناشی از شوری با استفاده از پاسخ های سریع فتوسنتزی گندم دوروم

شوری رشد گیاه را از طریق تنش اسمزی ناشی از وجود نمک در محیط اطراف ریشه و نیز سمیت یونی ناشی از تجمع نمک در برگها تحت تاثیر قرار میدهد. ارزیابی ویژگیهای فتوسنتزی به عنوان روشی سریع و غیرتخریبی، توان بالایی برای بهبود بهرهوری گیاه و تحمل به تنش دارد. بهمنظور بررسی اثرات تنش اسمزی کوتاهمدت (45 دقیقه) بر ویژگیهای فتوسنتزی،چهار رقم گندم دوروم (به نامهای کولتر، سکلاوی، کاندیکنز، برکولیا) با تحمل شوری متفاوت،در غلظتهای پایین 50 میلیمولار کلریدسدیم و کلرید پتاسیم در آزمایشی گلدانی ارزیابی شدند. تبادلات گازی و به دنبال آن فتوسنتز بلافاصله با آغاز تنش اسمزی ناشی از هر دو تیمار (بهترتیب به میزان 10-15 و 3-5 درصد) کاهش یافتند، اگرچه با گذشت زمان میزان آنها تا حدودی ترمیم یافت. ویژگیهای فتوسنتزی بهطور مشابه به غلظتهای ایزواسمزی کلرید سدیم و کلریدپتاسیم پاسخ دادند. ارتباط بین غلظت سدیم برگ و پاسخ هدایت روزنهای هر چهار رقم، 45دقیقه پس از رویارویی با هر دو نوع نمک نشان داد که هیچ تاثیر ویژهای از حضور سدیم در گیاه وجود ندارد. در مجموع به نظر میرسد مهمترین عامل ایجاد پاسخهای فتوسنتزی در استفاده از مواد اسمزی مختلف، در واقع فشار اسمزی ناشی از تنش در فضای اطراف ریشه بوده است نه اینکه اثرات یونی ناشی از سمیت سدیم باشد.

Keywords:

تنش اسمزی , فتوسنتز خالص , هدایت روزنه ای