مداخلات مبتنی بر همتا با تمرکز بر مدل های چهره به چهره و تلفنی در مدیریت دیابت نوع دو

مقدمه: چگونگی به کارگیری نیروهای حمایتی غیررسمی، کم هزینه و قابل دسترس مانند همتایان برای مدیریت بیماری دیابت نوع دو بسیار پراهمیت میباشد. هدف از این مطالعه بررسی مداخلات مبتنی بر همتا در مدیریت دیابت نوع دو است. روش پژوهش: در این مطالعه مروری، جستجوی اینترنتی جهت یافتن مطالعات از سال 2000 تا 2015 که برای بررسی پیامدهای مداخلات مبتنی بر همتا در مدیریت دیابت انجام شده، در پایگاههای Pubmed، Science Direct، Google Scholar، SID، Magiran، IRCT با کلمات کلیدی استخراجی از peer :Mesh، Peer Support، Peer Intervention، Diabetes، Chronic disease، Self-Management و واژههای فارسی : همتا، دیابت و بیماریهای مزمن انجام شد. مقالات مداخلهای و متن کامل، که از مداخلات مبتنی بر همتا استفاده نمودهاند استخراج شد. 86 مقاله پیدا شد که بعد از بررسی عناوین و چکیده در نهایت 9 مقاله وارد مرور نهایی شدند.یافته ها: مطالعات از نظر طراحی، مدل ارتباطی، مدت زمان، مکان (منزل، مراکز درمانی)، نوع پیامد و جلسات مداخله (فواصل، تعدد، پیوستگی ) همتایان با بیماران متفاوت بودند. همگی دارای گروه کنترل بوده، و برخی نیز مداخله همتا را با پرسنل تخصصی مقایسه نمودند. مطالعات از مدلهای ارتباطی مختلف همتایان 6) تا چهره به چهره، 3 تا تلفنی) استفاده نمودند. در همهی مطالعات همتا سبب بهبود پیامدها (خودکارامدی، یافتههای کلینیکی، کیفیت زندگی، رفتارهای خودمدیریتی) شده، ولی در برخی مطالعات تفاوت معناداری بین دو گروه مداخله و کنترل وجود نداشت.نتیجه گیری: یافتهها نشان داد که همتایان در کنار مراقبین بهداشتی در مدیریت بیماری دیابت نوع دو موثر هستند؛ اما باید نحوه به کارگیری آنها طی تحقیقات بیشتری مورد سنجش قرار گیرد، تا به مدلهای موثر با اصول کاربردی ثابت دست یافت.

Keywords:

دیابت نوع دو , همتا , حمایت همتا , مداخلات همتا , خودمدیریتی