بررسی داستان تصویری بهرام گور و کنیزک وی در شکارگاه، منقوش برروی سفالینه های دوره سلجوقی

بررسی یک موتیف (موضوع موردی) از شاخه های جذاب و جالب در هر رشتهای است که از خلال این بررسی ها، می-توان به اطلاعات تاریخی، جغرافیایی، اجتماعی، هنری، مذهبی، ادبی، حماسی، اساطیری، باستان شناسی، مردمشناسی و معلومات عمومی و...دست یافت. با بررسی موردی سفالینه ها در پهنه ادب منظوم فارسی، علاوه بر آشنایی با جنبه های ادبی سفالینه ها که برای آفرینش تصاویرادبی، مضمون سازی، حکایت پردازی، تمثیل و ضربالمثل، استعاره، تشبیه، کنایه، مجاز، ترکیبات اضافی و وصفی به کار رفته اند، میتوان به اطلاعات با ارزشی ازسنن، آداب و رسوم، علایق و سلایق زندگی مردم در ادوار گذشته دست یافت. یکی از زیباترین کارکردهای هنری در این سفالینه ها، داستان تصویری زیبا و با ارزش بهرام گور و کنیزک وی در شکارگاه است.این نوشته به روش توصیفی- تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای، ترتیب یافته است. نتیجه این بررسی حاکی از آن است که هنرمندان سفالساز ادوار مختلف اسلامی، به ویژه دوره سلجوقی، ضمن تاسی از روایت اصلی این داستان محبوب، معروف و مردم پسند که در منابع معتبری چون البدء و التاریخ مقدسی و عیون الاخبار دینوری و شاهنامه فردوسی و هفتپیکر نظامی و هشت بهشت امیر خسرو دهلوی و هفت اختر عبدی بیگ شیرازی، آمده است؛ با توجه به فرهنگ اسلامی- ایرانی جامعه ای که در آن می زیسته اند؛در ظاهر و سیما و لباس شخصیت های این داستان دخل و تصرف کردهاند. در سفالینه های دوره سلجوقی، خبری از هیمنه و سطوت پادشاهی بهرام و زرق و برق لباس و زیورآلات و تاج و شمشیر و کمان وی به چشم نمی آید و این هنرمندان بیشتر به جنبه پهلوانی و بزم آرایی و مهارت بهرام گور در شکار توجه کردهاند.

Keywords:

بهرام گور , داسته این تصویری , سفال , سفالینه , نقوش سفالینه ها