بررسی روند مصرف انرژی و انتشار آلاینده های زیست محیطی در تولید شلغم، مطالعه ی موردی: شهرستان صحنه

با توجه به گسترش روزافزون جمعیت جهان، افزایش شهرنشینی و افزایش سطح رفاه عمومی، نیازهای انسان در حال افزایش است و با توجه به اینکه منابع موجود پاسخگوی نیازهای اساسی انسان در قرن حاضر نیستند، مشکلات گستردهای در تامین نیازهای اساسی انسان ازجمله غذا به وجود آمده است. توجه همزمان به افزایش بازده انرژی و کاهش اثرات زیانبار روی محیطزیست، باعث تحقق بخشیدن به اهداف اشاورزی پایدار خواهد شد؛ بنابراین استفاده درست از انرژی در همه ی بخشهای مصرفاننده ازجمله کشاورزی میتواند تولید پایدار، تولید اقتصادی، کند شدن روند اتمام ذخایر فسیلی و جلوگیری از آلودگی هوا را در پی داشته باشد. در این مطالعه، انرژی ورودی و آلاینده های زیست محیطی ناشی از تولید شلغم در شهرستان صحنه مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای ارزیابی انریی ورودی از شاخص های بهره وری انرژی و شدت انرژی بهره گرفته شد که به ترتیب مقادیر برابر با 2/45 کیلوگرم بر مگاژول 0/41 مگاژول بر کیلوگرم به دست آمد. سهم انرژی مستقیم، غیرمستقیم، تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر از کل انرژی ورودی به ترتیب با 57؛ 43؛ 7 و 93 درصد بوده و نهاده های کودهای شیمیایی، سوخت دیزل و الکتریسیته به ترتیب با سهم 38؛ 35 و 15 درصد پرمصرف ترین نهاده ها از نظر میزان انریی مصرفی بودند. اثرات زیست محیطی ناشی از تولید نیز با رویکرد چرخه ی حیات مورد ارزیابی قرار گرفت. با استداده از مدل CML ده بخش اثر تقلیل مواد غیر آلی، اسیدی شدن، اختناق دریاچه ای، گرمایش جهانی، نقصان لایه ی ازن، مسمومیت انسانها، مسمومیت آبهای سطحی، مسمومیت آبهای آزاد، مسمویت خاک و اکسیداسیون فتوشیمیایی موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کودهای شیمیایی، سوخت دیزل و الکتریسیته بیشترین تاثیر را در بخش های اثر موردمطالعه داشتند. استداده از منابع انریی تجدیدپذیر همچون اودهای دامی، کودسبز و بیودیزل می تواند انرژی مصرفی و آلاینده های زیست محیطی را به طور چشمگیری ااهش دهد. استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر همچونیانرژی خورشیدی و نیروگاههای برق آبی برای تولید الکتریسیته نیز میتواند از راههای کاهش مصرف انرژی ی انتشار آلاینده های زیست محیطی باشد.

Keywords:

انرژی مصرفی , بهره وری انرژی , شدت انرژی , اثرات زیست محیطی , ارزیابی چرخه ی حیات , شلغم