تبین ویژگی های فضاهای باز و نیمه باز معماری ایرانی

معماری درونگرای ایرانی توانسته است با بکار گیری، فضاهای نیمه باز در راستای فضای باز و بسته، فضایی صمیمی و انعطاف پذیر برای ساکنین ایجاد کند. معماران سنتی توانسته اند، با خلق فضاهایی با خصوصیات ویژه خود مانند: فضای بیرون بنا(باز و عمومی) فضای میانی(نیمه باز و نیمه خصوصی) و فضای درون (بسته و خصوصی) به تمام ابعاد روانی و کالبدی افراد بپردازند و باعث آسایش اقلیمی و بصری شوند. ابعادی که در دهه های اخیر کمتر به آن پرداخته شده است. متاسفانه این ویژگی ها که با معماری ایرانی پیوند ناگستنی دارند و می توانند به معماری امروز ما در جهت حضورپذیری، سرزندگی و... کمک کنند، کمرنگ شده است. در این مقاله سعی شده است با روش اسنادی و کتابخانه ای و بررسی کیفی به مفهوم فضاهای باز و نیمه باز معماری ایرانی بپردازد. در این تحقیق ابتدا مفاهیم فضاهای باز و نیمه باز بیان می شود . سازماندهی فضایی بر اساس شکل گیری نسبت به فضاهای نیمه باز در دو دوره قبل و بعد از اسلام، بررسی شده است و مشخص می کند که این حضور فضای باز و نیمه باز در دوره های بعد به عنوان الگوی شاخص مطرح است و هم جهت با، بحث زیبایی شناسی و آسایش بصری به آسایش اقلیمی هم به عنوان یک اصل توجه شده است. در این بررسی مشخص شده است، که نقش واسط سوم یعنی فضای نیمه باز در شکل دهی، فضاسازی، برقراری ارتباط محیطی، خلق عملکردهای متفاوت و ... حایز اهمیت بوده است.

Keywords:

فضاهای باز , فضاهای نیمه باز , قبل و بعد از اسلام , معماری ایرانی