اسکان غیررسمی دست فروشان در بافت های فرسوده و ارایه الگوی مناسب مداخله (مطالعه موردی: بازارچه دستفروشی گجیل تبریز؛ بازخوانی یک مداخله)

امروزه فرسودگی کامل برخی از مناطق مرکزی - تاریخی شهرها چه از لحاظ کالبدی و چه فعالیتی، و انباشته شدن این اماکن با افراد و فعالیتهای گوناگون و تشکیل بازارچه های دستفروشی به صورت خودرو که در نظر اول فاقد منظر مطلوب و کارایی مناسب بوده و شامل انواع آلودگیهای محیطی و رفتاری میباشند از مسایل شهرهای معاصر محسوب می شود، در حالیکه با تحقیق و تامل بیشتر پیرامون این مقوله شاید بتوان به نتایج متفاوت و بهتری رسید. دراینجا سوالی که میتواند ضرورت انجام تحقیق را تبیین کند بدین صورت است که در بافتهای تاریخی متعلق به شهرداریها که دچار فرسودگی کامل شده و در طول سالیان متمادی فعالیتهایی همچون بازارچه های دستفروشی، بصورت غیررسمی در آنجا پدید آمده اند، بهترین الگوی مداخله کدام است از دید برخی از صاحبنظران، از آنجا که اسکان این افراد و فعالیتهای آنها بصورت غیررسمی میباشد، می بایست هر چه سریعتر آنجا را تخلیه کنند تا امکان طراحی و ساخت و سازهای مجدد در آن مکان فراهم شود (الگوی طراحی شهری ساخت و سازگرا که در منطقه مورد مطالعه در محله گجیل بهوقوع پیوست). با وجود این در این تحقیق پس از بررسی علل شکل گیری بازارچه های دستفروشی خودرو و ویژگیهای اجتماعی - اقتصادی حاکم بر این اماکن، راهکار پیشنهادی و عملی - حاصل از تجربیات و جمع آوری اطلاعات بصورت میدانی و کتابخانه ای - برای ارتقاء کیفیت چنین مکانهایی ارایه شده است. در پایان با اتخاذ رویکردی جدید چنین نتیجه گیری میشود که این فضاها - برخلاف تصورات نه چندان درست پیرامون آنها - می توانند در قالب فضاهایی عمومی بازتعریف شوند که دارای مزایایی از این قبیل می باشند: - ایجاد سرزندگی و پویایی در بافتهای تاریخی فرسوده بدون ایجاد بناهای بزرگ و صرف هزینه های بالا؛ - جذب تعداد زیادی از افراد به این مناطق و رونق بخشیدن به این بافتها؛ - فقرزدایی و ایجاد اشتغال با سرمایهای اندک؛ - تحقق اصول پایداری و عدالت زیست محیطی که از مهمترین ارکان ایجاد شهرهای سبز میباشند.

Keywords:

بازارچه های خودرو , فرسودگی , فرهنگ فقر , فضاهای عمومی , سرزندگی