سرم آمیلویید A به عنوان یک بیومارکر در عفونت و التهاب در اسب : بررسی مروری

پروتیین های فاز حاد کبدی به عنوان یک مارکر در ارزیابی التهاب به کار میروند. این پروتیین ها در کبد ساخته میشوند و بر اساس کاهش یا افزایش در طی پاسخ فاز حاد به دو گروه تقسیم میشوند که آلبومین و ترانسفرین در طی پاسخ کاهش و هاپتوگلوبین، سرلوپلاسمین، فیرینوژن و سرم آمیلویید A افزایش میابند.در این میان سرم آمیلویید A که یکی از پروتیین های اصلی فاز حاد به حساب می آید یکی از فاکتور های کمک کننده به بهبود تشخیص، پیش آگهی بیماری، مشخص کردن روند درمان و پاسخ به درمان است. این پروتیین در شرایط طبیعی بدن به میزان کم یا غیر قابل تشخیص یافت میشود اما در شرایط بیماری به ده ها تا هزار برابر میزان طبیعی خود میرسد. اینترلوکین ها 1) و (6 و فاکتور نکروز دهنده تومور از عوامل محرک تولید پروتیین های فاز حاد و پاسخ آن هستند.یکی از ویژگی های سرم آمیلویید A افزایش آن متعاقب بیماری و تجزیه سریع و عمر کوتاه آن میباشد که آن را به یکی از بیومارکر ها ی کاربردی و دقیق تر از شمارش گلبول های سفید خون به عناون نشان دهندهی التهاب و عفونت تبدیل میکند که مانیتور کنندهی روند بهبود و پاسخ به درمان نیز به شمار میآید.باید در نظر داشت که معاینات و تاریخچه بیمار از عوامل اصلی و مهم در تصمیمی گیری در مورد بیماری و تصمیم گیری در مورد درمان آن میباشد.محل اصلی تولید سرم آمیلویید A کبد میباشد اما در غدد پستانی، دستگاه گوارش، ریه نیز تولید میشود. از عوامل افزایش دهندهی آن میتوان به جراحی، بیماری های مفاصل، عفونت ها، تروما، التهاب، عفونت های سیستمیک و شرایط پاتوفیزیولوژیک اشاره کرد و میتواند به عنوان یک شاخص در مشخص کردن بررسی وضعیت عمومی سلامت بدن به کار رود و همچنین در بررسی در سطح جمعیت نیز میتواند کمک کننده باشد.یکی از کاربرد های آن در طب اسب بررسی روند درمانی عفونت ها و التهاب های مفاصل و انواع تاندونیت ها و ارزیابی شدت آن در کنار دیگر ابزار تشخیصی است. سرم آمیلویید A میتواند به عنوان یک شاخص نشان دهندهی میزان سلامت اسب به کاررود و از کمک کننده های نسبی تفکیک کولیک نیازمند به جراحی از کولیک بی نیاز از جراحی باشد، نمایش دهندهی میزان کارایی در اسب های مسابقه ای و کورسی باشد و با اندازه گیری میزان آن قبل و پس از تمرین واکنش بدن را ارزیابی نمود و از بروز آسیب های جدی قبل از نمایان شدن علایم بالینی جلوگیری کرد.میزان در سرم در شروع پاسخ در حدود 6 تا 8 اول شروع به افزایش میکند، در 36 تا حدود 48 ساعت به حداکثر رسیده و بین نیم ساعت تا 2 ساعت در کبد تجزیه میشود.عوامل موثر در میزان سرم آمیلویید A در خون عبارتند از :عفونت های باکتریایی و ویروسی تومور های پستانی و نیوپلازم ها،عفونت های تنفسی (در کره اسب در اثر ردوکوکس اکویی )،اندومتریت،سن و جنسیت(البته در این مورد تضاد نتایج وجود دارد، اما در مورد کره اسب های تازه متولد شده میتوان افزایش میزان را با توجه به آسیب بافتی ناشی از عبور از کانال زایمان انتظار داشت اما در مورد جنسیت تغییری در میزان پایه مشاهده نشده.متعاقب واکسیناسیون افزایش مشاهده شده است.درباره ای از موارد سقط بدون دیل افزایش میزان سرم آمیلویید نیز گزراش شده است.در نهایت انتظار میرود تا در آینده ی نه چندان دور در ایران از پروتیین های فاز حاد و علی الخصوص سرم آمیلویید A به عنوان یکی از اندیکاتور های تشخیصی درآزمایشگاه های تشخیص طبی دامپزشکی و علی الخصوص طب اسب استفاده شود

Keywords:

اسب , پروتیین فاز حاد , سرم آمیلوییدA