فطرت و توضیح تفاوت های انسان ها در اندیشه علامه طباطبایی

امروزه نسبی گرایی به عنوان یک تفکر غالب در جامعه علمی جهانی وجود دارد و آموزه های آن درباره انسان، فرهنگ، جامعه و علم بسیار چالش برانگیز می باشد. نسبی گرایی با تکیه و اصرار بر نسبی بودن تمام امور در نهایت امر به پوچ گرایی می رسد در پژوهش حاضر بررسی می کنیم که اندیشه های نسبی گرایانه در مورد انسان ها، قایل به تفاوت بین انسان ها می باشد و نقطه اشتراکی برای زندگی انسان ها در یک فرهنگ نمی بیند لذا این اندیشه زندگی را بر انسان ها سخت می کند. پرسشی که این نوع تفکر برای انسان امروز ایجاد می کند این است که آیا عامل انسانی مشترکی بین انسان ها در جهان فرهنگی متفاوت وجود دارد در این میان پاسخ های متفاوتی در مکاتب نظری به این پرسش داده می شود فطرت پاسخی است که در برخی مکاتب به آن توجه می شود اما سوالی که از این پاسخ برای نگارنده به وجود آمد این است که آیا اختلاف بین انسان ها نیز امری فطری است به بیان دیگرفطرت عامل مشترک بین انسان ها است یا فطرتی عاملی برای تفاوت انسان ها می باشد در پی پاسخ به این پرسش، سراغ مکاتب مختلف فکری می رویم برایان فی در سنت غربی معتقد است همین تفاوت هایی که اندیشه نسبی گرایی از آن صحبت می کند براساس شباهت ها و گفتگوهای اولیه صورت گرفته است لذا قدرمشترک ها و شباهت های انسان ها که باعث می شود که این تفاوت ها درک گردد یا به عبارت دیگر تفاوت فقط در برابر پس زمینه ای از اشتراکات می تواند وجود داشته باشد در سنت اسلامی فطرت پاسخ کامل و متقنی به پرسش فوق می دهد اما با بررسی اندیشه علامه طباطبایی درباره فطرت ایشان جدای از این که فطرت را نقطه اشتراک بین تمام انسان ها می دانند یعنی در مقام بالقوه بودن بینش ها و گرایش های فطری باعث شباهت بین انسان ها می باشد علامه معتقد اند میزان فعلیت یافتن این گرایش ها و بینش های فکری خود باعث تفاوت بین انسان ها می شود پس نگاه ایشان به فطرت در مقام شباهت و تفاوت انسان می باشد که پاسخی جامع و کامل به پرسش فوق الذکر است. در پژوهش حاضر روش کتابخانه ای و تفسیر موضوعی مورد استفاده قرار گرفته شده است.

Keywords:

فطرت , انسان , اندیشه , علامه طباطبایی