اسناد خزانه اسلامی ابزاری نوین در تامین مالی بخش عمومی ایران

معکوس کشورهای توسعه یافته در دنیا، اقتصاد ایران بانک محور است و حدود هشتاد درصد از تامین منابع را بانک هاتامین می کنند و تنها 20 درصد از بازار سرمایه تامین می شود. یکی از ابزارهای مهم در بازار مالی اسناد خزانه است. نظربه ممنوعیت ربا در اسلام، اسناد خزانه سنتی قابلیت کاربرد در نظام مالی اسلامی را ندارد و به همین علت نیاز بازارهایمالی اسلامی به داشتن ابزار مالی کوتاه مدت با ریسک پایین که بتواند خلاء اسناد خزانه سنتی را پر کند، اسناد خزانهاسلامی است. اسناد خزانه اسلامی، ابزار مالی جدیدی است که از سال 1392 برای تسویه مطالبات طلبکاران غیر دولتیاز دولت معرفی شده است. در ادبیات مالی، اسناد خزانه اوراق بهاداری هستند که گواه تعهد ناشر (به طور عموم دولت ها)به باز پرداخت مبلغ اسمی آن ها در آینده است. هدف اصلی این ابزار تامین کسری بودجه دولت در کوتاه مدت به شمارمی آید؛ اما کارکرد های متعدد دیگری مانند نرخ بهره بدون ریسک ونیز ابزار موثر برای بانک مرکزی در اجرای سیاستپولی هستند. نقش اسناد خزانه اسلامی در شفاف سازی نرخ واقعی سود طبق پیش بینی ها، این اسناد بخش زیادی ازچالش کمبود منابع در بانک ها و بنگاه ها بدون اختلال در روند کاهش تورم مرتفع خواهد کرد. در برنامه ششم توسعه بهابزارهای بدهی خصوصا اسناد خزانه اسلامی و صکوک توجه ویژه ای شده است. با اینکه اصولا استفاده از این ابزارها توسطدولت بیشتر به منظور تامین بخشی از کسری بودجه، تسویه بدهیها به پیمانکاران و بانکها و رسیدن به انضباط مالیبیشتر صورت میگیرد، اما در توسعه و تعمیق بازار سرمایه و پول نیز کاربرد دارند.

Keywords:

اسناد خزانه , اسنادخزانه اسلامی , ابزار نوین تآمین مالی