بررسی کاربست نظریه سلسله مراتب نیازهای مازلو در سازمان های ایران

نیروی انسانی موجود در هر جامعه عامل اساسی و تعیین کننده ای است که با شرکت مستقیم در تولید و خدمات یا به صورت اعمال تراوشات فکری در انواع فعالیت ها موجبات توسعه و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی هر کشوری را فراهم می سازد. عملکرد نیروی انسانی به عنوان عامل اساسی بستگی به توانایی و انگیزش وی دارد. توانایی ها و مهارت ها تنها فرد را قادر می سازد که وظیفه اش را انجام دهداما، برای نکها او کارش را به نحو مطلوب انجام دهد، نیاز به انگیزش دارد. در واقع عدم رفع نیازهای مختلف کارکنان در سازمان به شکل های گوناگون از جمله پایین بودن بازده کاری، کاهش کارایی، پایین بودن میزان اثر بخشی، عدم تحقق برخی از اهداف سازمانی و . . . خود را نشان می دهد. ارزیابی و سنجش نیازهای کارکنان در مقاطع زمانی خاص نه تنها منجر به ارتقای سطح رضایت مندی خواهد شد، بلکه می تواند در انگیزش کارمندان نیز سهم بسزایی داشته باشد. در این رابطه، نظریه سلسله مراتب نیازهای پنج گانه مازلو به عنوان مشهورترین نظریه مطرح است. مازلو با ارایه مدلی، نیازهای انسان را در سلسله مراتب پنجگانه فیزیولوژیک، ایمنی، اجتماعی، عزت نفس و خود شکوفایی طبقه بندی کرده است. در واقع نظریه مازلو در مورد نیازهای انسانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و نظریه ای بنیانی محسوب می شود. اما این مدل با وجود مزایای فراوان، دارای معایب مهمی هم می باشد. در این زمینه تحقیق حاضر سعی کرده است با توجه به نقاط قوت و ضعف این نظریه، به بررسی و نقد آن از جانب صاحب نظران غربی و علمای مسلمان معاصر و همچنین نتایج تحقیقات خارجی و داخلی جهت بررسی کاربست این نظریه در سازمان های ایرانی بپردازد. نتایج اکثر تحقیقات،مخصوصا0 تحیقات داخلی نشان داد که این مدل در سازمان های ایرانی بصورت سلسله مراتبی از سطوح پایین تر به بالاتر پذیرفته نمی گردد، بلکه بصورت عکس یا بدون ترتیب مورد توجه مدیران و کارکنان سازمان ها می باشد. بر این اساس، کاربست این نظریه در سازمان های ایرانی مورد شک و تردید واقع می گردد و یا حتی می توان گفت این نظریه را نمی توان بکار بست، البته این پیشنهاد هم می توان داشت که باید تحقیقات بیشتری در سازمان های مختلف صورت گیرد تا به اجماع نظر بهتر دست یافت.اما از آنجا که نتایج اکثر تحقیقات نشان از معکوس بودن این مدل است، لذا پیشنهاداتی را در آخر ارایه کرده ایم که می تواند به مدیران سازمان ها کمک بسزایی نماید.

بررسی کاربست نظریه سلسله مراتب نیازهای مازلو در سازمان های ایران Keywords:

سلسله مراتب نیازهای مازلو , انگیزش , کاربست