اثرات اقتصادی و اجتماعی شرکت های سهامی زراعی نمونه: شرکت سهامی زراعی سهل آباد در شهرستان نهبندان

شرکت های سهامی زراعی یکی از اشکال جدید تولیدی پس از اصلاحات ارضی است که نارضایتی دهقانان به علل مختلف در اوایل انقلاب سبب انحلال تعداد بسیار زیادی از آنها شد. پس از گذشت سه دهه، برخی از کارشناسان منطقه ای اهتمامی به احیای مجدد آن نشان داده اند چرا که معتقدند با حل مشکلات پیشین شرکت های سهامی زراعی میتوان به اهداف نوسازی توسعه کشاورزی در برنامه های پس از انقلاب دست یافت. شرکت سهامی زراعی سهل آباد در استان خراسان جنوبی نمونه ای از شرکت های سهامی زراعی تاسیس یافته پس از انقلاب (1385) است که در مقاله ی حاضر تلاش شد به واکاوی اثرات اقتصادی و اجتماعی این شرکت سهامی زراعی جدید پرداخته شود. این تحقیق با رویکردی توصیفی – تحلیلی صورت گرفته است. جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز به کمک دو روش اسنادی و میدانی انجام شد. حجم نمونه با کمک فرمول کوکران 130 خانوار تعیین و با روش نمونه گیری تصادفی ساده از میان جامعه سهامداران شرکت سهامی زراعی سهل آباد انتخاب گردید. داده های آماری در محیط SPSS و با استفاده از آزمون T مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که هزینه ی تولید محصولات زراعی نسبت به نظام سنتی تولید در منطقه کاهش داشته است، اما به دلایلی چون عدم توزیع برابر سهام در میان سهام-داران، درآمد خانوار ناشی از تولیدات زراعی رشد معناداری نداشته است، به تبع آن فاکتورهایی نظیر پسانداز، سرمایه گذاری در فعالیت های غیر زراعی و میزان دریافت وام خانوار نیز رو به بهبودی را تجربه ننموده است. هم چنین اثر تشکیل شرکت بر بهبود سبد غذایی خانوارهای سهامدار و برخورداری از امکانات در سطح خانوار نیز معنادار نبوده است. در مجموع میتوان گفت علیرغم تبعات مثبت شرکت سهامی زراعی سهلآباد در بعد فنی تولید، پیامدهای مطلوب اقتصادی و اجتماعی آن برای خانوارهای سهامدار چندان قابل توجه نیست

Keywords:

نوسازی , توسعه کشاورزی , شرکت سهامی زراعی , اثرات اقتصادی و اجتماعی , سهل آباد