فرونشست زمین در دشت شبستر - صوفیان به دلیل افت سطح آب زیرزمینی

رشد فزاینده جمعیت و افزایش تقاضا به منابع آب، سبب بهره‌برداری بی‌رویه از منابع سطحی و زیرزمینی و به تبع از آن کمبود شدید آب در بیشتر مناطق کشور گردیده است. در این راستا آبهای زیرزمینی به عنوان یک منبع استراتژیک و قابل دسترس، نقش مهمی را در تأمین مصارف مختلف شرب، صنعت و کشاورزی ایفا می‌نماید. بهره‌برداری زیاد از آبهای زیرزمینی بیشتر دشتهای کشور موجب افت شدید سطح آب زیرزمینی گردیده است. از جمله اثرات محیطی نامطلوب افت زیاد سطح آب زیرزمینی، وقوع پدیده فرونشست یا حرکت رو به پایین سطح زمین می‌باشد. دشت شبستر-صوفیان از جمله دشتهای مهم استان آذربایجان شرقی است که به دلیل بهره‌برداری بی‌رویه از آبهای زیرزمینی جهت تأمین نیازهای آبی منطقه خصوصاً کشاورزی و همچنین کاهش نزولات جوی و خشکسالی‌ها در سالهای گذشته، متوسط سطح تراز آب زیرزمینی در طول دوره آماری 23 ساله (66-1365 تا 88-1387)، با افت معادل 57/8 متر مواجه بوده است. یکی از تبعات نامطلوب این افت، وقوع پدیده فرونشست در برخی از نقاط دشت مذکور می‌باشد. بطوریکه فرونشست زمین تا حدود 50 سانتیمتر نیز مشاهده شده است. بدیهی است که تداوم افت و به تبع از آن فرونشست زمین، می‌تواند خسارات اقتصادی و زیست محیطی را به دنبال داشته باشد.

Keywords:

بهره‌برداری از آبهای زیرزمینی , افت سطح آب زیرزمینی , فرونشست زمین