تحلیل تطبیقی ساختار محله ای شهر در دوره اسلامی در ایران

شهر از جمله بارزترین و ملموسترین جلوههای فرهنگ بشری است که با ارایه فضاهای عینی و قابل ادراک،زمینهساز حضور شهروندان در عرصه زندگی اجتماعی است. درک و شناخت سازمان فضایی شهر، سنگ زیربنای وضعیت موجود است و تخمین دگرگونیهای شهر فردا را ممکن میسازد. عناصر اصلی شهرهای اسلامی بازار، محلات مسکونی، مسجد جامع و دارالعماره بوده اند، که محلات را مرکز محله ای با عناصری چون مسجد و بازارچه و میدان و آب انبار بوده است. محله به عنوان عامل اصلی روابط اجتماعی در شهرهای اسلامی مطرح بوده است. در شناخت سازمان فضایی و کالبدی شهر، علاوه بر بررسی عناصر کالبدی آن، نحوه ارتباط این عناصر در یک مجموعه منسجم و هدفمند مورد نظر است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و مطالعه کتابخانهای، در پی تحلیل ساختار فضایی و کالبدی شهر ایرانی در دوره اسلامی تا دوره صفویه است و بر آن است تا به شکل گیری ساختار محله در شهرهای اسلامی بپردازد . بدین منظور ابتدانگاهی به شکل گیری شهر اسلامی گردیده، سپس عوامل شکل نگاهی به شکل گیری محله را به صورت تحلیلی بررسی میشود، و نیز به تحلیل تطبیقی ساختار محله و عملکرد آن دردو شهر شیراز و یزد پرداخته خواهد شد

Keywords:

شهر اسلامی , نظام محله ای , شهرنشینی , عناصر شهرسازی اسلامی , زمینه های تاریخی شهرسازی اسلامی , فضای شهری