بررسی راهکارهای جلوگیری ازاطاله عمدی درآیین دادرسی

اصولا در تمام سیستم های حقوقی دنیا بحث دقت در دادرسی و احقاق حق به معنای واقعی توام با سرعت دردادرسی مورد توجه قرار گرفته است. به همین منظور نیز تمهیداتی در نیل به این مقصود مد نظر قرار گرفتهاست.در دادرسی آنچه بیش از همه اهمیت دارد دقت در دادرسی و نه سرعت در آن است. در واقع سرعت دردادرسی زمانی دارای معنا و قابل دفاع است که توام با دقت باشد در غیر این صورت صرف سرعت در رسیدگی بدونتوجه به هدف اصلی دادرسی هرگز مورد پذیرش نخواهد بود.نظام حقوقی ما مستثنی از این قضیه نیست. به هر حالدر قوانین و مقررات ما به خصوص در قوانین شکلی به این موضوع توجه ویژه ای شده است. به عنوان مثال در مواد54؛ 55، 56، 64، 66، 68، 87 و 96 قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه های عمومی و انقلاب؛ ماده 34، تبصره ماده 123 و ماده 127 قانون آیین دادرسی کیفری، مواد 10 و 28 قانون حمایت خانواده اخیر التصویب و بالاخره مواد 135، 30، 136، 262، 306، 336 و 427 قانون دیوان عدالت اداری (در بخش آیین دادرسی) می توان این موضوع را به وضوح مشاهده کرد. به هر حال اگر مقرراتی در قوانین ما اعم از شکلی و ماهوی وجود داشته باشد که موجباطاله بی مورد دادرسی شود این موضوع صرفا می تواند ناشی از عدم تدوین صحیح قانون یا وجود ناخواسته خلا قانونیباشد در غیر این صورت هرگز هیچ قانونگذاری با هدف اطاله دادرسی مبادرت به تدوین و وضع قانون نمی کند .بهعبارت دیگر اطاله دادرسی با هدف اولیه قانونگذار که احقاق حق به معنای واقعی است در تعارض آشکار است.علی الاصول نیز به لحاظ اصل حکیم بودن قانونگذار نباید نتیجه حاصله از اجرای قانون را در صورتی که منتهی بهاطاله دادرسی می شود؛ هدف اصلی و اولیه قانونگذار دانست. اما می توان گفت که قانونگذار در تدوین و تنسیق قانونتوجه کافی به تمام عوامل و شرایط را نداشته است. به فرض مثال ادعای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی گاهی صرفابه منظور اطاله دادرسی مطرح می شود. اینکه قانونگذار حق اقامه دعوا به خواسته اعسار از هزینه دادرسی را به افرادمی دهد صرفا به جهت اطاله دادرسی نیست. بلکه چنانچه این حق به درستی مورد استفاده قرار گیرد ضمن اینکهمی تواند در احقاق حق نقش فراوانی داشته باشد به نوعی موجب جلوگیری از اطاله بی مورد دادرسی نیز می شود.پس ملاحظه می شود که در قوانین فعلی ما عواملی وجود دارد که موجب اطاله دادرسی می شود.

Keywords:

راهکار , جلوگیری , اطاله , عمدی , آیین دادرسی