بررسی اثرات کاربری و خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک بر پراکنش رس در برخی از خاک های استان خوزستان

این مطالعه با هدف بررسی برخی ویژگیهای خاک و کاربری اراضی بر میزان رس قابل انتشار در بخشی از اراضی استان خوزستان صورت گرفت. برای این منظور 56 نمونه خاک از مساحتی بالغ بر سی هزار هکتار به صورتکاملاتصادفی از بخش های مختلف استان از عمق صفر تا 20 سانتیمتری در کاربریهای زراعی و بایر جمع آوری و میزان انتشار رس با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک به روش رگرسیونی تحلیل آماری شد. نتایج نشان داد در بین ویژگیهای موثر بر انتشار رس، ضریب انبساط خطی بیشترین اثر را داراست. همچنین ماده آلی، گچ، نسبت جذب سدیم، سدیم محلول و هدایت الکتریکی با انتشار رس همبستگی منفی و رس کل، آهک، ضریب انبساط خطی، ظرفیت تبادل کاتیونی و پهاش همبستگی مثبتی با میزان انتشار رس داشتند. در کاربری زراعی میزان ماده آلی، رس (افزایش از 25 درصد در بایر به 30 درصد در زراعی)، آهک و همچنین ظرفیت تبادل کاتیونی بیشتر از بایر ولی میزان گچ کمتر از کاربری بایر بود. این تفاوتها عمدتا باعث افزایش انتشار رس در کاربری زراعی نسبت به کاربری بایر شده بود. بر اساس این تحقیق اگرچه کشت و کار سبب افزایش ماده آلی خاک از 0/48 به 0/7 شده بود، با این وجود این افزایش نتوانسته اثرات سوء افزایش سدیم و کاهش گچ را از بین ببرد لذا لازم است که به مدیریت افزایش ماده الی به این خاکها و نسوزاندن بقایا پس از برداشت توجه بیشتری شود.

Keywords:

اراضی , انتشار رس , خاک , ضریب انبساط خطی