بررسی کارایی مدل دمپستر- شافر در پتانسیل یابی مناطق مستعد فرسایش خاک حوزه آبخیز کاکارضا در استان لرستان

شناسایی مناطق مستعد فرسایش می ­تواند به عنوان یکی از مهمترین پیش زمینه­ های ضروری برای اجرای اقدامات حفاظت خاک درنظر گرفته شود. در این تحقیق کارایی مدل دمپستر- شافر در پتانسیل یابی مناطق مستعد فرسایش حوزه آبخیز کاکارضا در استان لرستان موردبررسی قرار گرفت. ابتدا لایه های رقومی متغیرهای موثر در فرسایش شامل ارتفاع، شیب، جهت شیب، انحنای سطح زمین، سنگ شناسی، کاربری اراضی، فاصله از رودخانه، خاک و شاخص رطوبت توپوگرافی تهیه گردید. همچنین 29 موقعیت فرسایش یافته از نقاط فرسایشی موجود منطقه در بازدید میدانی که موقعیت آن­ها در تاریخ 20 تیرماه 1395 با GPS  و از طریق گوگل ارث به دست آمده بود به صورت لایه موقعیت رقومی درآمده و به صورت تصادفی به گروه های آموزش (70%)  و اعتبارسنجی (30%) تقسیم گردید. لایه های مربوط به متغیرهای محیطی نظیر کاربری اراضی ابتدا بر اساس بازدیدهای میدانی اصلاح و طبقه بندی شد و بر اساس تراکم نقاط فرسایشی در منطقه موردنظر و تجزیه وتحلیل مدل دمپستر- شافر، وزن هریک از کلاس ها تعیین و نقشه پتانسیل مناطق حساس به فرسایش بر اساس مدل دمپستر- شافر تهیه شد. اعتبارسنجی نقشه نهایی بر اساس داده های گروه اعتبارسنجی و روش منحنی مشخصه عملکرد نسبی (ROC) انجام شد. نتایج نشان داد که نقشه دارای میزان اعتبار 21%  بوده که بیانگر قابلیت ضعیف این مدل در پتانسیل یابی مناطق حساس به فرسایش خاک می باشد. بنابراین می توان بیان داشت این مدل بر خلاف توانایی خوبی که در تعیین مناطق مستعد و حساس به سایر پدیده ­هایی نظیر سیل، فرسایش خندقی و غیره دارد، قابلیت پتانسیل یابی فرسایش سطحی را ندارد.

بررسی کارایی مدل دمپستر- شافر در پتانسیل یابی مناطق مستعد فرسایش خاک حوزه آبخیز کاکارضا در استان لرستان Keywords:

حفاظت خاک , نقاط فرسایشی , منحنی مشخصه عملکرد نسبی (ROC) , حوزه آبخیز کاکارضا