ترکیبهای فیتوشیمیایی واثرهای فارماکولوژیکی اسانس مرزه ی خوزستانی (Satureja khuzistanic Jamzad.)، گیاه دارویی اندمیک ایران

مرزه ی خوزستانی(.(Satureja khuzistanic Jamzad یکی از نه گونه ی اندمیک مرزه در ایران است. بخشهای هوایی و سرشاخه های گلدار این گیاه به عنوان یک ادویه و چاشنی محبوب در میان مردم محلی مورد استفاده قرار میگیرد. اسانس مرزه خوزستانی بیشترین محتوی کارواکرول (بیش از 90 درصد) را در مقایسه با پروفایل اسانس سایر گونه های مرزه دارد. تاکنون طیف وسیعی از ترکیبات فعال دارویی از این گیاه شناسایی و استخراج شده اند که از آن جمله میتوان به رزمارینیک اسید، فلاونوئیدها، تانن ها، استرولها و ترکیبات ترپنوئیدی موجود در اسانس اشاره نمود. یافته های اخیر نشان میدهد که عصاره و اسانس مرزه خوزستانی علاوه بر داشتن خواص آنتی اکسیدانی، ضدباکتریایی، ضدقارچی قوی میتواند در کنترل سرطان، دیابت، تشنج، جلوگیری از التهاب و بیماریهای قلبی- عروقی نیز موثر واقع شود. مطالعات فارماکولوژیکی نشان دادهاند که پتانسیل بالای آنتی اکسیدانی مرزه خوزستانی به دلیل وجود غنای بسیار بالایی از کارواکرول و برخی دیگر از ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی میباشد.

Keywords:

مرزه ی خوزستانی , Satureja khuzistanic Jamzad , کارواکرول , رزمارینک اسید و ساتورجین