حاشیه نشینی، زاغه نشینی و تبعات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی

در بررسی های مرتبط با جامعه شناسی شهری، حاشیه نشینی به آن سنخ از زیست شهری اطلاق می گردد، که در حومه شهرها، تعدادی خانوار بد مسکن، یک مرکز جمعیتی یا شهرک مانندی را به وجود آورند. معمولا شهرنشینی و صنعتی شدن را مترادف متمدن شدن و توسعه می دانند که ساماندهی و برنامه ریزی منسجم به منظور بهبود کیفیت زندگیشهروندان و فضای شهری از یک سو و کنترل و مهار حاشیه نشینی و شکل گیری شهرک های خود رو و بی برنامه در اطراف شهرهای بزرگ از سوی دیگر، ضرورت شکل گیری و طراحی شهرهای جدید با برنامه را حتمی ساخته است. با این وجود می بایست در سیاست های کلان توسعه شهری کشور، ضعف مدیریتی در ساختار اداری اجرایی، این شهرها و بالاخره محدودیت های ناشی از خلاء هویت در شهرهای جدید، تجدید نظر نمود. رفع این معایب می تواند در ارتقاء جایگاه شهرهای جدید در نظام شهری کشور بخصوص شهر تهران نقش آفرین باشد به طور کلی عمده ترین مسائلی که باعث عملکرد ضعیف شهرهای جدید کشور شده است فقدان برنامه ریزی منطقه ای و توجه صرف به طرحهای شهری که نتیجه این امر در اغلب موارد باعث ایجاد صدمات جبران ناپذیر به توان زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و فرهنگی بوده است که امروزه با واژه بحران شناخته می شوند از قبیل: بحرانت روریسم، بحران جنگ ادیان یا تمدن ها، بحران محیط زیست، بحران ایدز، بحران فقر و بالاخره بحران حاشیه نشینی کلان شهری، این مقاله در پی پرداختن به این موضوع، و بررسی برخی از جوانب مختلف و کلیدی شهر تهران، چالش ها و موانع رودررو راهبردهای احتمالی برای برون رفت از شرایط موجود است.

Keywords:

حاشیه نشینی بحران , شهرهای جدید ضعف مدیریتی , برنامه ریزی منطقه ای , کلان شهر , تهران