بررسی کهن الگوی آب، خورشید و درخت در شعر کودک و نوجوان

کهن الگوها، درونمایه های مشابه و تصاویری خاص در اسطوره های ملت هایند که از نظر زمان و مکان فاصله بسیار دارند، اما معمولا معنایی مشترک داشته و نقش فرهنگی مشابهی را بر عهده دارند. این مفاهیم هرجا که ناخودآگاه حاکم باشد خود را نشان می دهند و در اسطوره، رویا و آثار هنری که عرصه حضور ناخودآگاه است، بیشتر نمود می یابند؛ از همین روی به گستره نمادها نزدیک می شوند. آنچه سبب تمایز کهن الگوها می شود، تجلی آنها در صورتهای کهن الگویی مختلف است. در شعر کودک و نوجوان نیز، برخی کهن الگوها نمود یافته اند؛ شعر کودک، عرصه تجلی تصاویری است که برای کودکان آشناست و بدین سان آنها را در درک و پذیرش احساساتشان یاری می کند. هدف اصلی این پژوهش، بررسی کهن الگوی آب، خورشید و درخت در شعر کودک و نوجوان با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی است که در اشعار هفت شاعر کودک و نوجوان بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، خورشید طالع در این اشعار، تولد دوباره، نشاط و بیداری را القا می کند، آب، حیات، پاکی، زایندگی و ابدیت را و درخت نیز در این اشعار، منشاء زندگی است و بر پویایی و سرزندگی، تاکید می کند.

Keywords:

شعرکودک و نوجوان , کهن الگو , آب , خورشید , درخت