رتبه بندی سطح برخورداری محلات براساس معیارهای وضعیت سواد و تحصیلات در محلات و مناطق شهر شیراز (با استفاده از الگوریتم تاپسیس و وزندهی به معیارها به روش آنتروپی شانون)

یکی از آرمان های توسعه هزاره سوم، سوادآموزی است که باسوادی شهروندان به عنوان یکی از عوامل توسعه انسانی به حساب می آید. هر چقدر میزان سواد افراد در کشوری ارتقاء پیدا کند، تولید علم، تولید کالا و خدمات نیز افزایش می یابد. نرخ باسوادی به عنوان یکی از شاخص های بسیار مهم در تعیین میزان توسعه یافتگی به شمار می آید و از آنجا که توسعه یافتگی، همه حوزه های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و اجتماعی را در بر می گیرد، بدیهی است که وقتی نرخ واقعی باسوادی را در اختیار داشته باشیم، می توانیم به همان اندازه، به ارزیابی رشد و توسعه سایر حوزه ها نیز بپردازیم. پژوهش حاضر به بررسی جغرافیای جمعیت شهری شیراز با تاکید بر شناخت ویژگی های سواد و تحصیلات جمعیت در سطح محلات شهر شیراز، براساس اطلاعات سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 و با استفاده از تحلیل های آماری و سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS) می پردازد. در این مطالعه، به تعریف سواد و تحصیلات و ارتباط آن با توسعه پایدار، بررسی وضعیت موجود سواد و میزان تحصیلات شهروندان به تفکیک مناطق و محلات شهرداری، تحلیل و ارزیابی میزان توسعه یافتگی محلات شهرداری براساس باسوادی و میزان سوادآموزی با توجه به چهار شاخص: نسیت باسوادی جمعیت ، نسبت محصلین دوره عالی به کل محصلین، نسبت باسوادان دوره عالی به کل باسوادان و در نهایت نسبت باسوادان دوره عالی به جمعیت کل بالای 20 سال به تفکیک محلات مناطق شهرداری با استفاده از تحلیل های آماری و همچنین با استفاده از تحلیل های سیستم اطلاعات جغرافیایی( GIS) و تحلیل شبکه (Network)، تحلیل همپوشانی۔ (Overlay)، نقشه های موضوعی سطوح برخورداری محلات در 5 دسته تعیین شده است. سپس بر اساس مدل تصمیمگیری جهت اولویت بندی محلات در خصوص بررسی وضعیت سواد و تحصیلات با استفاده از الگوریتم تاپسیس به عنوان یک تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه جبرانی و روش آنتروپی شانون، وزن هر یک از معیارها محاسبه و کلیه محلات شهری ( محلات 152 گانه) براساس چهار شاخص نسبت سواد، نسبت محصلین دوره عالی، نسبت باسواد دوره عالی بهجمعیت باسواد، نسبت باسواد دوره عالی به جمعیت بالای 20 سال رتبهبندی شده است. در پایان، نسبت به رتبهبندیسطح برخورداری محلات براساس معیارهای وضعیت سواد و تحصیلات در پنج دسته (بسیار برخوردار، برخوردار ، نیمه برخوردار، محروم و بسیار محروم) با استفاده از ابزار GISانجام شده است.

Keywords:

سواد , تحلیل وضعیت سواد , مناطق همگن , سنجش به روش طیف بندی , الگوریتم تاپسیس