ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ های پیشرفته گندم (.Triticum aestivum L) در منطقه اردبیل

این بررسی در سال زراعی 92-1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل انجام پذیرفت. تعداد 16 ژنوتیپ پیشرفته گندم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش خشکی (آبیاری بر اساس نیاز گیاه) و تنش خشکی آخر فصل (آبیاری کامل تا مرحله گرده افشانیه و قطع آبیاری در مرحله پرشدن دانه) ارزیابی شد. در موقع برداشت محصول در هریک از کرت های آزمایشی صفات ارتفاع بوته، طول سنبله، وزن دانه در سنبله، طول میانگره اول، عملکرد دانه و بیوماس اندازه گیری شدند. محاسبات آماری شامل تجزیه واریانس، مقایسه میانگین ها، تجزیه به مولفه های اصلی و تجزیه کلاستر بود. بالاترین عملکرد در شرایط فاقد تنش متعلق به ژنوتیپ های شماره 13، 11، 2، 15، 4، 14، 10 و 16 به ترتیب 5633، 5793، 5446، 5557، 5247، 5433 و 5231 کیلوگرم در هکتار بود. در آزمایش تحت تنش خشکی بالاترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ های شماره 15، 2، 16، 14، 13 و 11 به ترتیب 3047، 3054، 3259، 2997، 2937 و 2943 کیلوگرم در هکتار بود. تجزیه کلاستر بر اساس عملکرد دانه و شاخص های تحمل به خشکی، ژنوتیپ ها را در چهار گروه طبقه بندی کرد که ژنوتیپ های شماره 13، 11، 10، 2، 15 و 14 در یک گروه قرار گرفتند. بطور کلی بر اساس تجزیه های متعدد آماری ژنوتیپ های شماره 13، 11، 15، 2 و 14 به عنوان سازگارترین ژنوتیپ ها به تنش خشکی و دارای عملکرد بالا شناخته شدند.

Keywords:

گندم , ژنوتیپ های جدید , تحمل به خشکی , اردبیل