تاثیرات فیزیولوژیک سم گلایفوزیت (رانداپ) بر بافت کبد،آبشش و برخی فاکتورهای خونی قزل - آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)

سم گلایفوزیت یکی از پر مصرف ترین علف کش های رایج سیستمیک و غیر انتخابی در دنیا طی سال های اخیر بوده که می تواند گیاهان یک ساله و چند ساله مختلف را کنترل کند اما اثرات مضری بر جانوران دارد. از این رو مطالعه حاضر با هدف شناسائی تاثیرات فیزیولوژیک سم گلایفوزیت که یکی از علف کش های پر مصرف ایران است بر روی ماهی مولد قزل آلا انجام شد. این تحقیق در پاییز 1390 در مرکز تحقیقات علوم شیلاتی و فنون دریایی دکتر کیوان به منظور تعیین تاثیر علف کش گلایفوزیت بر روی برخی از فاکتورهای خونی و بافت ماهی قزل آلا با وزن 200 - 150 گرم در تحت شرایط کیفی آب ثابت صورت پذیرفت، ماهیان در قالب 4 گروه 30 تایی (سه گروه آزمایشی و یک گروه شاهد با سه تکرار) با غلظت های 5،10 و 15(mg/l) معادل 25 ، 50 و 75 درصداز Lc5096h مورد استفاده قرار گرفتند. در طول آزمایشات عواملی شامل: pH ،سختی،دما و اکسیژن محلول در آب مورد سنجش قرار گرفتند که به ترتیب برابر 7 تا 8/4 ، 250 میلی گرم در لیتر، 1 ± 22 و اکسیژن بالای 8ppm اندازه گیری شدند. مدت انجام آزمایش ده روز در نظر گرفته شد و نمونه گیری از گروها هر - 5 روز یک بار انجام گردید. نتایج حاصله از نظر آسیب شناسی بافتی نیز نشان داد که قرار گرفتن کبد و آبشش در مجاورت سم گلای فوزیت منجر به بروز پدیده هایی مانند پرخونی، آتروفی سلولی، رکورد صفراوی، نکروز، تورم ابری و فضای سینوزوئیدی در کبد و پرخونی، هیپرپلازی، نکروز، چسبندگی رشته های اولیه و ثانویه، چماخی شدن، گرزی شدن، کوتاه شدن تیغه های آبششی ثانویه در بافت آبشش می گردد که با گذشت زمان شدت این علائم افزایش می یابد. مطالعه شاخص های خونی ماهیان در معرض سم در غلظت 25 ، 50 و 75 درصد Lc5096h نشان داد که در تیمار 25 ، 50 و 75 درصد Lc5096h مقادیر هموگلوبین، گلبول قرمز،غلظت متوسط MCH ، گلبول سفید، هماتوکریت کمتر از تیمار شاهد و یک سیر نزولی را از تیمار 25 درصد تا 75 درصد داشتند (P<0.05). درضمن اختلاف معناداری میان MCHC و MCV تیمارها با گروه شاهد مشاهده نشد (P> 0.05).

Keywords:

علف کش , گلایفوزیت , قزل آلا , شاخص های خونی , بافت شناسی , Lc5096h