اثر توام شوری و تراکم خاک بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی ذرت (Zea mays L)

تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر توام شوری و تراکم خاک بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه ذرت انجام پذیرفت. برای این منظور آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل سه سطح شوری خاک (هدایت الکتریکی عصاره اشباع 1.5، 2.5 و 4.5 دسی زیمنس بر متر) و سه سطح تراکم خاک (جرم مخصوص ظاهری 1.3، 1.55 و 1.75 گرم بر سانتی متر مکعب) بود. برای ایجاد شوری، مقادیر مختلف NaCl در حجم آب مقطر لازم برای رساندن رطوبت جرمی به 16 درصد، حل و سپس به خاک اضافه گردید. برای ایجاد تراکم خاک، از وزنه 4.5 کیلوگرمی که از ارتفاع 45 سانتی متری بر سطح خاک درون گلدان ها رها می شد، استفاده گردید. شوری خاک مقاومت روزنه ای، غلظت پرولین برگ و غلظت سدیم بخش هوایی ذرت را به طور معنی داری افزایش داد. تراکم خاک باعث کاهش معنی دار پتانسیل آب برگ و افزایش معنی دار مقاومت روزنه ای برگ ذرت شد. در سطوح شوری و تراکم به کار رفته به طور متوسط شوری خاک بیش از تراکم بر خصوصیات فیزیولوژیکی ذرت تاثیر گذاشت. با اینکه اثر توام شوری و تراکم خاک از نظر آماری فقط بر مقاومت روزنه ای معنی دار شد اما غلظت پرولین و غلظت سدیم افزایش و پتانسیل و مقدار نسبی آب برگ، غلظت پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم کاهش یافتند. شوری و تراکم خاک به صورت توام بیشتر از هر یک از آنها بر خصوصیات مذکور تاثیر گذاشت. بنابراین یکی از راههای غیرمستقیم تعدیل اثرات سوء شوری، پایین نگهداشتن یا اجتناب از تراکم خاک می تواند باشد.

Keywords:

تراکم خاک , ذرت , خصوصیات فیزیولوژیکی , شوری خاک