ارزیابی تحمل به خشکی برخی ژرم پلاسم های وحشی و اهلی بادام

در کشورهایی با اقلیم خشک مانند ایران، بسیاری از باغهای بادام، به طور معمول در زمینهای خشک و کم آب کاشته میشود که منجربه عملکرد پایین میشود. گونه های بادام وحشی یک منبع ژنتیکی مفید برای اصلاح پایه های مقاوم به خشکی می باشد. در پژوهش حاضر مقاومت به خشکی گونه P. scoparia در مقایسه با سه گونه دیگر بادام شامل P. elaeagnifolia، P. eburnea و P. dulcis مطالعه شد. دانهالها در گلدان پرورش داده شدند و در آغاز آزمایش (شرایط شاهد) محتوای آب خاک، در حد ظرفیت زراعی بود. سپس گیاهان تحت تنش آبی با قطع آبیاری به مدت 14روز قرار گرفتند. نهایتا0 گیاهان تحت تنش، دوباره آبیاری شده و فرایند بازیابی به مدت 14 روز مطالعه شد. آزمایش فاکتوریل با 3 تیمار تنش آبی (ظرفیت زراعی، تنش آبی و دوره بازیابی) و 12 جمعیت گیاهی در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تکرار انجام شد. اثرات اصلی در این پژوهش، تنش آب و ژنوتیپ بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SAS 9.1 واکاوی شدند. نتایج نشان داد که تفاوت واضحی در گونه های بادام مطالعه شده در پاسخ به تنش آبی و بازیابی وجود دارد. بهویژه، گونه P. scoparia، دارای تحمل به خشکی بالاتری بود که با فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی، میزان قند و RWC بالاتر نسبت به سایر گونه ها مورد تایید قرار گرفت. لذا این گونه های وحشی بادام به ویژه P. scoparia، میتوانند به عنوان منبع ژنی تحمل به خشکی در برنامه های اصلاح نژاد بادام و همچنین به صورت مستقیم بهعنوان پایه بذری مقاوم به خشکی و برای کشت در فضای سبز مناطق خشک استفاده شوند.

Keywords:

ایران , Prunus scoparia , بازیابی , تنش آبی.