بررسی بیلان و تهیه نقشه بحران آب دشت کلاچوی کهگیلویه در دو دهه اخیر

توجه به محدودیت های آبی، بررسی بیلان آبی در هر منطقه حائز اهمیت می باشد. ا ین محدودیت ها در مناطق خشک و نیمه خشک نیز بیشتر حائز اهمیت می باشد. در این بررسی به مطالعه بیلان آبی در دشت کلاچو شهرستان کهگیلویه پرداخته شده است. دشت کلاچو در فاصله حدود 15 کیلومتری شرق شهر دهدشت واقع می باشد. در سال های اخیر بدلیل استحصال بی رویه از چاه های بهره برداری دشت ضمن نامطلوب شدن کیفیت آب، سطح آب های زیرزمینی نیز بطور مداوم کاهش یافته است. از این رو ارزیابی هیدروژئولوژیکی و مدیریت آبخوان ضروری به نظر می رسد. مدیریت آبهای زیرزمینی نیاز به شناخت و ع ملکرد آبخوان در شرایط طبیعی (در مرحله اول) و سپس پیش بینی اثرات برداشت یا تغذیه دارد، بدون شک شناخت رفتارهای واقعی یک سیستم طبیعی مستلزم یکسری تحقیقات برای هر منطقه خاص می باشد. با توجه به آمار سی ساله موجود ایستگاه های هواشناسی منطقه متوسط درجه حرارت و بارندگی به ترتیب در حدود 18/1 سانیتگراد و 394 میلیمتر می باشد. نقشه بحران آب این دشت بر اساس داده های مربوطه به محدوده با مساحت 45 کیلومتر مربع در محدوده زمانی سال آبی 91-92 اقدام به تهیه بیلان آب زیرزمینی شده است. محدوده بیلان آب زیرزمینی دشت کلاچو با توجه به آمار و اطلاعات موجود و نحوه توزیع پیزومترها، چاه های بهره برداری و مناطق کشاورزی انتخاب شده است. بر اساس هیدروگراف معرف دراز مدت، این دشت با افت متوسط 15/0- متر و کسری مخزن 2.5 میلیوم متر مکعبی مواجه می باشد. همچنین در همین مدت یعنی دوره 20 ساله مجموعا 24 متر افت و 68 میلیون متر مکعب کسری مخزن در دشت ایجاد شده است. با محاسبه پارامترهای موثر در معادله بیلان عمومی منابع آب (ورودی ها و خروجی های دشت) در نهایت دشت به 5 منطقه بحرانی تقسیم شده که مناطق شماره 1 و 2 و 3 از آنجا که در مجاورت و ارتباطات هیدرولیکی با سازند گچسالان هستند. بحرانی ترین مناطق دشت که حد واسط روستاهای طولیان تا دستگرد می باشند و مناطق شماره 4 و 5 از آنجا که در مجاورت سازند اسماری هستند از شدت بحران کمتری برخوردارند، چرا که از این آبخوان کارستی تغذیه می شوند. در کل این بیلان منفی موید افت روزافزون سطح آب زیرزمینی دشت و کسری مخزن آن می باشد.

Keywords:

بیلان آب , نقشه بحران , دشت کلاچو