بررسی یکنواختی توزیع و گرادیان شوری آب برای یک سامانه آبیاری بارانی با دو خط آبپاش موازی، در شرایط اقلیمی اهواز

     برای مطالعه اثر شوری آب در آبیاری بارانی، سامانه آبیاری باید سطوح شوری مورد نیاز و توزیع یکنواخت آب در سطح مزرعه را  فراهم آورد. در این پژوهش یکنواختی توزیع و تغییرات شوری آب آبیاری برای یک سامانه آبیاری بارانی با دو خط آبپاش موازی، در اقلیم گرم و خشک شهر اهواز  بررسی شد. داده­ها طی دو فصل کشت ذرت بهاره و تابستانه از سه مزرعه یکسان، اما با مدیریت آبیاری متفاوت یعنی آبیاری روزانه(D)، آبیاری شبانه (N)و آبیاری روزانه همراه با یک پس آبیاری برای شستشوی شاخ و برگ گیاه (F)، برداشت گردید. یکنواختی توزیع آب برای هر نوبت آبیاری در سطح تحت پوشش تیمارهای شوری(DuTi)، طی دو فصل آبیاری، بین 59 تا 89  درصد و عموما بیش از 75 درصد ثبت گردید. در کشت بهاره، یکنواختی توزیع تجمعی آب آبیاری در مساحت تحت پوشش تیمارهای شوری(DuT)برای تیمارهای مدیریتی D، F و N، به ترتیب 91، 85 و 87 و یکنواختی توزیع تجمعی آب در کل سطح مزرعه (DuF)  نیز به ترتیب  88 ،82 و 88 درصد ثبت شد. در کشت تابستانه، یکنواختی توزیع تجمعی آب آبیاری در مساحت تحت پوشش تیمارهای شوری(DuT) برای تیمارهای مدیریتی D، F و N به ترتیب 93، 88 و 93 درصد و یکنواختی توزیع تجمعی آب برای کل سطح مزرعه (DuF) نیزبه ترتیب 91، 85 و 87 درصد ثبت شد. ضریب تغییرات عمق آب آبیاری، برای تیمارهای مدیریتی D، F و N در دو فصل کمتر از سه درصد ثبت گردید. خطوط هم شوری موازی و  با فواصل تقریبا یکسان و همچنین ضریب همبستگی بالا برای معادله­های خطی تغییرات شوری- فاصله  نیز نشان داد سامانه آبیاری بارانی مورد مطالعه شرایط قابل قبولی برای مطالعه تیمار های شوری با هزینه کم  و مدیریت آسان را در شرایط اقلیم منطقه فراهم آورد. اجتناب از آبیاری در زمان باد شدید، افزایش شعاع پاشش آبپاش­ها، افزایش تعداد آبپاش های طرفین مزرعه و تنظیم زاویه چرخش آبپاش ها، برای بهتر شدن یکنواختی توزیع آب در چنین سامانه ای  باید مورد توجه قرار گیرند.

Keywords:

آبیاری بارانی , آب شور , ارزیابی , یکنواختی توزیع آب