گونه شناسی کالبدی، فضایی باغ ایرانی در مقایسه تطبیقی باغ هشت بهشت اصفهان

تعلق خاطر انسان به طبیعت، اگرچه در بعضی شرایط، متغیر و گاه کم رنگ می شود، اما همواره توام با معنویت و جلوه های بیان آن نیز پر رمز و راز است. در بسیاری از فرهنگ ها، انسان و طبیعت به مثابه یک کلیت اند و شناخت نحوه تعامل انسان با محیط طبیعی نیز بر همین اساس است. نتیجه این نوع ارتباط، همواره زمینه ساز صناعت و خلق بسیاری از هنرها ونیز موجب شکل گیری الگوی باغ ایرانی به ویژه باغ های متاثر از ارزش های اسلامی در منظر فرهنگی ایران شده است. مفهوم باغ ایرانی دز طی تاریخ به عنوان جوهره ای پویا برای تجلی فضایی متعالی در پارادایم های فکری و عقیدتی مختلف حضور یافته است. باغ ایرانی یک سیستم به هم پیوسته و چند سطحی است که جدایی از ساختار اصلی باغ، یک حس تعلق و حس مکان ایجاد می کند؛ در نتیجه ایجاد باغ ایرانی با تقلید صرف از شکل ساختاری آن ساده انگارانه و تک بعدی خوهد بود. باغ هشت بهشت وکوشک هشت بهشت اصفهان یکی از بناها و باغ های دولت خانه صفوی در اصفهان و در میانه باغ بلبل بوده است. اگرچه امروزه تنها کوشک به جای مانده و باغ ایرانی با تغییرات بسیار به بوستانی شهری تبدیل شده، اما می توان، با بررسی میدانی کوشک و بررسی اسناد تاریخی مرتبط، از چگونگی ارتباط این بنا با باغ ایرانی آگاه شد. موضوع این مقاله استخراج و خوانش باغ هشت بهشت اصفهان با گونه شناسی فضایی و کالبدی باغ ایرانی به کار رفته است. آداب استخراجی از این برسی حاوی نکات قابل توجه در زمینه گونه شناسی فضایی و کالبدی باغ ایرانی و هم چنین بررسی باغ سازی ایرانی در دوره های مختلف ایران است . در نهایت در پژوهش حاضر نشان داده می شود.

Keywords:

باغ هشت بهشت , کوشک هشت بهشت اصفهان , باغ ایرانی , گونه شناسی فضایی , گونه شناسی کالبدی