صلح و توسعه پایدار: ارزیابی پایداری اجتماعی در برنامه های توسعه بر پایه چارچوب توسعه پایدار استراتژیک

صلح پایه ای اساسی برای خلق و ایجاد یک جهان بهتر است، همان آرمان و هدفی که توسعه پایدار نیز در پی تحقق آن است. به بیانی دیگر، مفهوم توسعه پایدار از 2 سو با مفهوم صلح در پیوند می باشد: اول آنکه، توسعه پایدار بدون صلح قابلیت تحقق نخواهد داشت؛ و دوم آنکه، مفاهیم و مولفه های اجرایی کردن اهداف توسعه پایدار، به ویژه پایداری اجتماعی، 2 با مولفه های دستیابی به صلح پایدار هم پوشانی دارد. بی تردید، جامعه ایرانی دچار چالش های اساسی در خصوص جنبه های سهگانه توسعه پایدار، و در اینجا به طور خاص بعد پایداری اجتماعی، است. از اینرو، این مجال با تاکید بر پایداری اجتماعی افزون بر کنکاش در اعلامیه ها و اسناد بین المللی 3 در پی آن چارچوب توسعه پایدار استراتژیک مرتبط با توسعه پایدار، با بهره گیری از است که مشخص کند که این چارچوب بر چه مفاهیمی در پایداری اجتماعی اشاره و تاکید دارد و چه محتوا و شیوه هایی را توصیه می کند. این مطالعه به روش اسنادی و کتابخانه ای و با نمونه گیری هدفمند و با بهره گیری از چارچوب توسعه پایدار استراتژیک به منظور ارزیابی و تحلیل این مولفه ها در قانون برنامه های پنج ساله پنجم و ششم توسعه ایران به انجام رسیده است. تحلیل این برنامه بر پایه چارچوب توسعه پایدار استراتژیک نشان دهنده کاستی های برنامه در خصوص پایداری اجتماعی در سطوح پنج گانه چارچوب معرفی شده (سطوح سیستم، موفقیت، استراتژیک، کنش ها و ابزار) می باشد؛ و لذا بر لزوم تقویت شاخص های مرتبط با این مفاهیم از طریق توجه مضاعف بدانها در سیاستگذاری ها و برنامه ریزی های توسعه و یا ارائه استراتژی های بدیل در جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار، به ویژه در بعد اجتماعی تاکید دارد.

Keywords:

توسعه پایدار , پایداری اجتماعی , چارچوب توسعه پایدار استراتژیک , برنامه های توسعه ایران