تحلیل و بررسی دلایل فساد در مناقصه های دولتی در ایران

مسلما مبارزه با فساد اقتصادی با شعار و فرافکنی های سیاسی تحقق نمی یابد. این کار مستلزم عزم ملی، خواست همگانی، جدیت دولت و مراجع نظارتی، انتظامی و قضائی و در نتیجه ایجاد ترتیبات نهادی مناسب برای مبارزه با فساد اقتصادی و حمایت از آنها در یک چارچوب قانونی مناسب می باشد. لذا از آنجا که بروز فساد اقتصادی در مناقصات دولتی، نتیجه ای از نارسایی های نهادی، اجرایی و نظارتی در فرآیند برگزاری مناقصات می باشد؛ هرگونه تلاش در جهت کاهش فساد نیز باید این موارد را مورد هدف قرار دهد و به تعدیل نارسایی های مذکور و در نتیجه ایجاد ترتیبات نهادی و قانونی مناسب بیانجامد؛ در غیر این صورت، دستاوردی جز اتلاف زمان و منابع کمیاب اقتصادی در پی نخواهد داشت. از نظر خبرگان مهمترین عامل مربوط به ضعف ساز و کارهای نظارتی می باشد. ا گرچه عامل مربوط به ساختار رانت جویانه، از نظر خبرگان دارای درجه ی اهمیت کمتری نسبت به بقیه عوامل می باشد؛ ولی در واقع خود فساد اقتصادی در مناقصات دولتی یک اقدام رانت جویانه است و روشی برای دستیابی به رانت ها است و عوامل زمینه ساز دیگر، دستیابی به منابع رانت را تسهیل می کنند؛ این عوامل در هماهنگی با یکدیگر در نهایت باعث پایین آمدن قیمت نسبی فساد و در نتیجه وقوع آن در مناقصات عمومی می شوند. لذا از آنجا که فساد اقتصادی در مناقصات دولتی نتیجه ای از منابع عظیم رانتی، ساختار رانت جویانه ی مناقصات و در نتیجه نارسایی های نهادی، اجرایی و نظارتی موجود در فرآیند برگزاری مناقصات می باشد؛ هرگونه تلاش در جهت کاهش فساد باید به تعدیل نارسایی های مذکور بیانجامد؛ در غیر این صورت، دستاوردی جز اتلاف منابع در پی نخواهد داشت.

Keywords:

مراجع نظارتی , فساد اقتصادی , مناقصات دولتی