کارکرد تضاد و تقابل در زیبایی شناسی تصاویر غزلیات عطار بر اساس آراء جرجانی

عبدالقاهر جرجانی از دانشمندان بلاغت و نحویون بنام سده پنجم است که بیشتر با نظریه نظم و معنای معنا شناخته می شود. دو کتاب ارزشمند او، اسرارالبلاغه و دلایل الاعجاز ، در تبیین و ریشه یابی مباحث زیبایی شناسی سخن است. گرچه او در بیان سازه های موثر در زیبایی، بیشتر به تشبیه، تمثیل، استعمار و مجاز می پردازد، روشی که برای تحلیل ارزش زیبایی شناختی پی می گیرد و عواملی که در زیبایی صورت خیال ذکر شده بیان می کند، می تواند راهی برای پژوهش درباره دیگر آرایه های سخن باشد. در این پژوهش بر پایه روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه نظریات جرجانی، به تحلیلی کارکرد تضاد و تقابل در زیبایی شناسی غزلیات عطار پرداخته می شود. این جستار روشن خواهد ساخت که آنچه از دید جرجانی سبب ساز زیبایی است، در نمودهای گوناگون ظهور عنصر تضاد و تقابل در تصویر ادبی (همچون تضاد از سازه های توان بخش ادبیت متن به شمار می رود.

Keywords:

زیبایی شناسی , عبدالقاهر جرجانی , تضاد و تقابل , غزلیات عطار