Senior Defense: سیر تحولات نمادهادرتاج پادشاهان قاجار و پهلوی

سیر تحولات نمادهادرتاج پادشاهان قاجار و پهلوی روز چهارشنبه، 8 شهریور، 1402 توسط موسسه آموزش عالی هنر شیراز در شهر شیراز استان فارس برگزار می شود.

در دوران گذشته پوشش سر از مهم ترین قسمت های لباس بود و از نوع سرپوش اشخاص می شد جایگاه اجتماعی افراد را دریافت. پادشاه به عنوان شخص اول مملکت، سرپوش ویژه «تاج» بر سر می نهاد. فرم تاج ها به عنوان نماد سلطنت در گذر از هر دوره تاریخی تغییرات فراوان داشته و در ساخت تاج ها در هر دوره از نمادها و تزئینات خاصی بهره گرفته شده است. در این پژوهش با استناد به آثار نقاشی و تصاویر عکاسی، ضمن بررسی تحولات نمادها در تاج پادشاهان قاجار و پهلوی به تغییرات نماد تاج در هر دوره و دلایل آن پرداخته و برخی از شاخص ترین نمادها و معانی آن ها معرفی می گردد. این پژوهش کیفی و با روش توصیفی تحلیلی با استفاده از منابع مکتوب و با استناد به تصاویر نقاشی و عکاسی صورت می گیرد. طبق دست آوردهای این پژوهش در دوره های مختلف در فرم سرپوش ها (تاج) تغییراتی ایجاد گردید. لباس و سرپوش دارای دو بعد ظاهری و محتوایی است که تغییر در محتوا، زمینه تغییرات ظاهری را پدید می آورد. تغییر در هر یک از عوامل فکری، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و مذهبی می تواند با ایجاد تغییر در محتوای فکری، زمینه تغییر ظاهری را در فرم پوشش و سرپوش ایجاد نماید. نمادهایی خاص در تزئینات تاج های این دوران استفاده می شد که از آن میان، نمادهای کنگره، بته جقه، شیر، خورشید، طاووس، حلقه نواردار و گل لوتوس از همه شاخص تر هستند. شاهان قاجار و پهلوی برای طراحی تاج های خود، نمادهای آئینی باستانی مربوط به دوران پرشکوه هخامنشی و ساسانی را برگزیدند. اغلب این نمادها نماد فر کیانی و فر شاهی در دوران باستان بوده اند. فر انواع گوناگون دارد اما «فر کیانی» بر شاهان فرود می آید. موسسین دو سلسله قاجار و پهلوی هیچ یک شاهزاده نبوده و بنابر این فاقد فر کیانی بودند. برگزاری مراسم تاجگذاری، جهت مشروعیت بخشی به سلطنت و نشان تاییدات آسمانی بوده است. همچنین استفاده از نمادهای متعدد ملی، باستانی، آئینی و مذهبی که عمدتا نماد فر کیانی و فر شاهی هستند نیز برای تنفیذ فر به شیوه آئین باستانی ایرانیان بوده است.
معرفی سخنرانان: گردآورنده : سرکار خانم مرضیه علی آبادی استاد راهنما: دکتر علی اکبر جهانگرد اساتید داور: جناب آقای شهریار اسدی، سرکار خانم مطهر فرخی