جهانی و جاودانی بودن قرآن کریم

3 تیر 1403 - خواندن 6 دقیقه - 66 بازدید

بسم الله الرحمن الرحیم


قرآن کریم یکی از کتابهای آسمانی و وحیانی است که از نزد خدای سبحان برای آخرین پیامبرش حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه وآله نازل شده است و در طول چهارده قرن است که تفاسیر بسیار زیاد در زبان های مختلف برای آن نوشته شده و به زبان های مختلف ترجمه شده است ولی هیچگاه کهنگی ندارد و در هرزمانی مفسران از این کتاب عظیم الشان مطالب نو و به روز را استنباط می کنند و در عرصه ای بین المللی و جهانی هم تازگی دارد و هم علمی است .

براساس روایات زیادی ، این کتاب آسمانی تا روز قیامت می تواند راهنمایی زندگی مردم باشد و راهکارهای چگونه زیستن در عرصه های مختلف زندگی را ارائه نماید . چنانکه امام صادق علیه السلام در معرفی پیامبران اولوالعزم فرمودند:«... تا آنکه محمدصلی الله علیه و آله آمد و قرآن و شریعت و راه راست را آورد، پس حلال او تا روز قیامت حلال است، و حرام او تا روز قیامت حرام ...»(الکافی ، ج2 ، ص 17 ). یعنی قرآن کریم تاروز قیامت می تواند پاسخگوی نیازمندی های بشر حداقل در عرصه ای هدایتی و معنوی باشد .

این ویژگی قرآن کریم که هرچقدر از آن بیشتر استفاده و منتشر می شود نه تنها کهنه ، تکراری و ملال آور نمی شود بلکه مطالب و مسایل جدید و مورد نیاز بیشتر از آن به دست می آید ، در آیات و روایات متعدد از آن سخن گفته شده و این ، یکی از مهم ترین دلایل جاودانگی و جهانی بودن قرآن کریم است . اینک به عنوان نمونه به برخی از این آیات و روایات اشاره می کنیم :

الف ) برخی از آیاتی که دلالت بر جاوانگی و جهانی بودن قرآن کریم دارند

1 ) آیه 19 سوره انعام که می فرماید :« قل الله شهید بینی و بینکم، و اوحی الی هذا القرآن لانذرکم به و من بلغ ..[1]بگو: خدا میان من و شما گواه است، و این قرآن به من وحی شده است تا شما را و هر کس را که (تا رستاخیز) به او برسد به آن بیم دهم .. ».

2 ) آیه 28 سوره سبا که می فرماید :« و ما ارسلناک الا کافه للناس بشیرا و نذیرا ... ، تو را نفرستادیم مگر برای آنکه برای همه مردمان مژده آور و بیم دهنده باشی ».

3 ) آیه 107 سوره انبیا که می فرماید:« و ما ارسلناک الا رحمه للعالمین ، و ما تورا نفرستادیم جز رحمت برای جهانیان ».

ب ) برخی روایاتی که جهانی و جاودانگی قرآن را بیان می کند

1 ) امام رضا علیه السلام از پدرش نقل می کند که : مردی از امام صادق علیه السلام پرسید: چرا چنان است که قرآن هر چه بیشتر پخش شود و بیشتر مورد بحث قرار گیرد تازهتر و شادابتر میشود؟

امام صادق علیه السلام در پاسخ فرمود: خدای متعال آن را مخصوص زمانی خاص غیر از زمانهای دیگر، و مردمانی جز مردمان دیگر، قرار نداده است به همین جهت است که در هر زمان، نو و جدید، و در نزد هر قوم، تازه است، تا روز قیامت. عیون اخبار الرضا علیه السلام ، ج2 ، ص87 .

2 ) امام صادق علیه السلام فرمودند :« .. قرآن را تاویلی است که همچون گردش شب و روز و سیر خورشید و ماه، جریان دارد. و چون تاویل چیزی از آن بیاید واقع میشود ؛ بعضی از آن تاویلها آمده است و بعضی هنوز نیامده است»(بصائر الدرجات ، ج1 ، ص 203 ).

از تشبیه قرآن کریم به شب و روز و خورشید وماه می توان به این نتیجه رسید که همان طور که شب و روز و خورشید و ماه همیشه در جریان و حرکت اند و کهنگی ندارد و مورد نیاز شدید زندگی هستند قرآن کریم نیز چنین است .

3 ) امام رضا علیه السلام فرمودند :« قرآن ریسمان محکم خدا است، و دستگیره مطمئن او، و راه نمونه او، که به بهشت میرساند، و از آتش میرهاند؛ با گذشت زمانکهنه نمیشود، و بر زبانها ناخوش نمیآید؛ چرا که برای زمان خاصی جز زمان دیگر قرار داده نشده، بلکه دلیل و برهان است، و حجت بر هر انسان، و از هیچ سوی، باطل را به آن راهی نیست، و فرو فرستادهای از خدای حکیم حمید است »(عیون اخبارالرضا علیه السلام ، ج2 ، ص 130 ).

4 ) یکی از اصحاب امام هادی علیه السلام به نام ابن سکیت می گوید: از آن حضرت سوال کردم:

چرا قرآن با مرور زمان و زیاد خواندن و تکرار، کهنه و مندرس نمی شود; بلکه همیشه حالتی تازه و جدید در آن وجود دارد؟

امام هادی علیه السلام فرمودند :

چون که خداوند متعال قرآن را برای زمان خاصی و یا طایفه ای مخصوص قرار نداده است; بلکه برای تمام دوران ها و تمامی اقشار مردم فرستاده است،

به همین جهت همیشه حالت جدید و تازه ای دارد و برای جوامع بشری تا روز قیامت قابل عمل و اجراء می باشد . امالی شیخ طوسی، ج 2، ص 580 .

خلاصه اینکه براساس آیات و روایات متعددی که سخن از جاودانگی و جهانی بودن قرآن کریم می زنند ثابت می شود که قرآن کریم تنها کتابی آسمانی است که ازهرگونه تحریفی در امان مانده و پاسخ گوی بشر تاروز قیامت است .

[1] ( 1) سوره انعام( 6): 19.