عدالت آموزشی و تاب آوری تحصیلی

عدالت آموزشی و تاب آوری تحصیلی

تاب آوری تحصیلی به معنای دستیابی دانش آموزان به نتایج آموزشی خوب علیرغم ناملایمات است

عدالت آموزشی به معنای فراهم آوردن فرصت های برابر برای همه دانش آموزان است تا بتوانند به حداکثر پتانسیل خود دست یابند. این مفهوم شامل دسترسی به منابع، امکانات و حمایت های آموزشی بدون تبعیض بر اساس جنسیت، نژاد، وضعیت اقتصادی یا هر ویژگی دیگر می باشد. 

برای تحقق عدالت آموزشی، باید سیستم های آموزشی به گونه ای طراحی شوند که نیازهای خاص هر دانش آموز را در نظر بگیرند. این شامل آموزش های ویژه برای دانش آموزان با نیازهای خاص، برنامه های حمایتی برای دانش آموزان کم درآمد و ایجاد محیط های یادگیری فراگیر است. 

علاوه بر این، آموزش معلمان در زمینه تنوع و شمول نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. با ترویج عدالت آموزشی، می توان به یک جامعه ی عادلانه تر و پایدارتر دست یافت که در آن همه افراد از فرصت های برابر برای یادگیری و رشد برخوردار باشند.

تاب آوری تحصیلی جایگرین عدالت آموزشی نیست تاب آوری تحصیلی به معنای دستیابی دانش آموزان به نتایج آموزشی خوب علیرغم ناملایمات است.

 نتایج آموزشی خوب علیرغم ناملایمات در مسیر تحصیل را صرف نظر مقطع تحصیلی میتوان تاب آوری تحصیلی یا تاب آوری آموزشی نامید

تاثیر تاب آوری تحصیلی از طریق عملکرد افراد بهتر از آنچه که مورد انتظار بوده است تشخیص داده میشود امروزه برای ما روشن است که ارتقاء تاب آوری تحصیلی منجر به رفتار و نتایج بهتر برای دانش آموزان بویژه در مناطق محروم کشور عزیزمان ایران خواهد بود.

تاب آوری آموزشی یا آکادمیک یا تاب آوری در تحصیل  به معنای دستیابی دانش آموزان به نتایج آموزشی خوب علیرغم ناملایمات است و این چیزی از مسپولیت ما بعنوان متولی یا متصدی آموزش و پرورش کم نمیکند بلکه افزایش تاب آوری دانش آموزان و تقویت تاب آوری در مدارس میتواند وظیفه یا ماموریتی جدید و مهم برای آموزش و پرورش باشد.

توسعه و تقویت تاب آوری تحصیلی نمیتواند مفهومی جدا از تاب اوری در مدارس باشد ترویج آن مستلزم برنامه ریزی استراتژیک و تمرین دقیقی است که کل جامعه مدرسه را درگیر می کند تا به جوانان آسیب پذیر کمک کند تا بهتر از آنچه شرایطشان پیش بینی میکند، عمل کنند و در مسیر تحصیل موفقیت های شایان توجه بدست آوردند.

عدالت آموزشی و تاب آوری تحصیلی دو مفهوم مرتبط اما متمایز هستند که هر کدام نقش مهمی در موفقیت تحصیلی دانش آموزان ایفا می کنند:

عدالت آموزشی به معنای فراهم کردن فرصت های برابر برای همه دانش آموزان، صرف نظر از پیشینه و شرایط آنها، است. این شامل موارد زیر می شود:

- ارائه امکانات و منابع آموزشی مناسب به همه مدارس

- توجه به نیازهای ویژه دانش آموزان و ارائه حمایت های لازم

- اطمینان از عدم تبعیض در ارزشیابی و نمره دهی دانش آموزان

- ایجاد محیط های آموزشی امن و حمایتی برای همه دانش آموزان

تحقق عدالت آموزشی می تواند به افزایش انگیزه، مشارکت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کمک کند.

 تاب آوری تحصیلی چیست ؟

تاب آوری تحصیلی عبارتست از توانایی و ظرفیت دانش آموزان برای دستیابی به موفقیت تحصیلی علیرغم شرایط چالش برانگیز که میتواند می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله خوش بینی، هوش هیجانی و شایستگی یادگیری خودراهبر و یا مهارتهای خودیار باشد.

تاب آوری تحصیلی به توانایی دانش آموزان برای مقابله با چالش ها و موانع تحصیلی و بازگشت به مسیر پیشرفت اشاره دارد. این شامل مواردی مانند:

- داشتن انگیزه و هدف های تحصیلی روشن

- مدیریت استرس و اضطراب در زمان امتحانات

- مهارت های مطالعه و یادگیری موثر

- داشتن شبکه حمایتی از خانواده و دوستان

آموزش راهکارهای افزایش تاب آوری تحصیلی می تواند به کاهش تعلل ورزی و بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان کمک کند.

عدالت آموزشی و تاب آوری تحصیلی هر کدام به نوعی بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان تاثیر می گذارند. ایجاد محیط های آموزشی عادلانه و حمایتی که به رشد تاب آوری تحصیلی دانش آموزان کمک کند، می تواند به بهبود نتایج تحصیلی آنها منجر شود.

 عوامل ایجاد نابرابری در سیستم آموزشی

چند عامل اصلی باعث ایجاد نابرابری در آموزش می شوند:

 محل اقامت

محل زندگی افراد (شهری یا روستایی) می تواند به دسترسی نابرابر به امکانات آموزشی منجر شود. مناطق محروم معمولا از کیفیت آموزشی پایین تری برخوردارند.

 جنسیت

علی رغم پیشرفت های اخیر، در بسیاری از کشورهای در حال توسعه هنوز نرخ پوشش تحصیلی دختران نسبت به پسران پایین تر است.

 فقر

فقر و محرومیت اقتصادی خانواده ها می تواند دسترسی به آموزش را محدود کند. کودکان خانواده های ثروتمند احتمال بیشتری دارد در دانشگاه های برتر تحصیل کنند.

 عوامل خانوادگی

ویژگی های خانوادگی مانند تحصیلات والدین، انگیزه و حمایت آن ها در موفقیت تحصیلی فرزندان تاثیرگذار است.

توسعه یافتگی منطقه ای

مناطق توسعه یافته تر معمولا از امکانات آموزشی بهتری برخوردارند. ضریب جینی 0.08 در استان آذربایجان غربی نشان دهنده نابرابری فرصت های دسترسی به آموزش عالی در بین شهرستان های این استان است.

تحقق عدالت آموزشی به معنای فراهم آوردن فرصت های برابر برای تمامی افراد در دسترسی به آموزش باکیفیت است. این مفهوم بر این اصل استوار است که هر فرد، صرف نظر از نژاد، جنسیت، وضعیت اقتصادی یا جغرافیا، باید به منابع و امکانات آموزشی دسترسی داشته باشد. 

برای تحقق عدالت آموزشی، نیاز به سیاست ها و برنامه های حمایتی وجود دارد که شامل تامین مالی مناسب، آموزش معلمان و بهبود زیرساخت های آموزشی می شود. همچنین، توجه به نیازهای خاص گروه های marginalized و ایجاد محیط های یادگیری فراگیر از اهمیت بالایی برخوردار است. 

اکرم نصیری روانشناس و مترجم خانه تاب آوری در خاتمه این مطلب آورده است ترویج فرهنگ احترام به تنوع و تشویق مشارکت فعال خانواده ها و جوامع در فرآیند آموزشی نیز می تواند به تحقق عدالت آموزشی کمک کند. در نهایت، این عدالت نه تنها به بهبود کیفیت آموزش کمک می کند، بلکه به توسعه اجتماعی و اقتصادی پایدار نیز می انجامد.