نقد اجتماعی نکاح متعه در داستان رستم و سهراب.
هدف: هدف پژوهش، تعیین اثربخشی نکاح متعه بر سرنوشت مولدان این پیوستگی است که پا به عرصه حیات می گذارند و همچنین توانش اندیشه، نزدیک شدن به مرز آگاهی جمعی، درک هم زیستی و بایستگی امر نکاح و ضمان است.
روش: پژوهش علمی حاضر از لحاظ هدف، بنیادی تجربی و رویکرد استقرایی است. بر اساس ماهیت و روش نیز، توصیفی و از نظر شیوه ی نگرش تحلیلی و نوع علی است؛ زیرا هدف جستار چگونگی موضوع طرح شده و هویت شخصیت ها، گفتارها و خلق و خوی ها می باشد که در نهایت با تکنیک آماری و تحلیل کمی به نتیجه می رسد و نشان می دهد نکاح رستم و تهمینه از چه نوعی بوده و چه عواملی سبب پیش آمد و پیامدهای منفی آن شده است؟
یافته ها: در تجزیه و تحلیل داده ها، عوامل انسانی، اخلاقی و محیطی در بروز و آسیب این نکاح نقش داشته اند که با روش آماری و استنباطی نشان داده می شود. مطابق یافته ها، عواملی چون رخش (اسب رستم) بالاترین و هوا و بی خردی پایین ترین عامل شکل گیری این نکاح بوده اند و براساس نمودار مطرح شده، مستی و می، مکان، چرخ زمانه، موبد و میل نیز از عوامل دیگر آن به شمار می روند. همچنین مسائلی که سبب آسیب پذیری این نکاح شده، تردید و گمان کمترین و مرگ بیشترین پیامد را به خود اختصاص داده اند. مولفه های نام و ننگ، فریب، نهان کاری و برتری نیز در این امر نقش داشته اند که به-طور ضمنی برخاسته از عنصر «آز» بوده است.
نتیجه گیری: رستم و تهمینه به طور یکسان در ایجاد تراژدی داستان نقش داشته اند. براساس انواع نکاح در ایران باستان، پیوند آن دو از نوع اوگ زن یا یگانه زن، در اسلام از نوع موقت و در شاهنامه از نوع ازدواج با بیگانه، عاشقانه و برون همسری به شمار می رود.