تعامل معماری و شعر فارسی در بناهای عصر تیموری و صفوی

ادبیات ایران به ویژه شعر فارسی، علاوه بر ویژگی روایی بودنش، همواره وسیل های برای ابرازمفاهیم و مضامین مختلف از جمله مفاهیم حکمی، عرفانی، مدحی، ستایش و توصیف بوده است.در عین حال در معماری بناهای ایرانی، کوچکترین اجزاء تشکیل دهنده، دارای مفاهیم و معانیخاصی است که ارتباط آن را با جامع هروزگار خود پیوند می دهد. قرارگیری اشعار به عنوان کتیبه،متناسب با فضا و مکان خاص، به خوبی و با زبانی روان و سلیس، مفاهیم و اندیشه های هنرمند ومعمار را به بیننده منتقل می نماید. این ویژگی بارز را می توان به وضوح در کتیبه های به کار رفتهدر معماری دوران تیموری و صفوی، سده های پانزدهم- هفدهم/نهم- یازدهم مشاهده نمود. بادقت در مضامین این کتیبه ها به خوبی در می یابیم که نوع به کارگیری مضامین مختلف از جملهحکمت و عرفان، مدح و ثنا و توصیف بنا از جهت نام بانی، معمار و تاریخ ساخت؛ هم راستا با نوعنگرش اندیشه ها و باورها در جامعه همان روز بوده است. در این مقاله سعی بر آن بوده تا با شناختشاخصه های معماری دوران مورد بحث، وضعیت شعر و ادبیات دوره های مذکور را بررسی وارتباط مضمونی این اشعار را در بناهای این دوران مورد بحث و بررسی قرار دهد.

Keywords:

تیموری , صفوی , معماری , شعر فارسی , تعامل , مضامین