تصویر عرفان در فرهنگ عامه

در پژوهش حاضر، آداب و گفتار اهل تصوف، در بستر جامعه ایرانی؛ و پاره ای از واژگان و اندیشه های آنها در تطبیق با ادبیات عامیانه و محاوره ای مورد بررسی قرار می گیرد. واژگانی که در میان مردم، تصویری کمرنگ از معانی علمی عرفان و رموز اهل تصوف را دارند و تنها به صورت لفظ، در تداول گویش عام و ترانه های عامیانه استعمال می گردند، همچنان که نشانه هایی از پیوند دیرینه با آراء و آداب صوفیانه دارند، تصاویری که فرهنگ کهن عرفانی را در ردایی دیگر به رنگ ارزش های تفکر عامیانه به نمایش می گذارند. نشانه هایی چون تشویق یا تقبیح فقر و قناعت، احساس غم، درد دوری، درگذشتن و مردن و بوی خاک یا به طور خاص تسلیم و رضا، توکل، استخارات و نیات (طلب خیر)، که در نگاهی فراخ تر آنان را در ژرفای معانی عرفانی خواهیم یافت. در این باره ارزش های کلامی و فرهنگ ساز عرفان که حاوی فرهنگ و تمدنی کهن است بطور اختصار بیان می گردد.

Keywords:

عرفان و تصوف , آداب و رسوم , فرهنگ عامیانه , فولکلور , ادبیات فارسی