آسیب شناسی علل عدم موفقیت تیم ملی فوتبال امید در راهیابی به بازی های المپیک

نتایج ورزش فوتبال به عنوان پدیده ای فراگیر در ایران و جهان، همواره حساسیت های خاص خود را دارد و هر گونه موفقیت یا شکست در آن، تبعات مثبت یا منفی اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی اقتصادی دارد. آخرین حضورهای تیم ملی فوتبال امید ایران در المپیک مربوط به سال های 1972 (مونیخ) و 1976 (مونترال) بوده است که در المپیک مونترال عملکرد موفقی هم داشت و به دور بعد صعود کرد. البته در المپیک 1980 (مسکو) نیز موفق به کسب سهمیه شد که کاروان ایران در آن مسابقات به دلایل سیاسی شرکت نکرد. با عملکرد فعلی تیم امید در انتخابی المپیک 2020 توکیو، عملا آرزوی ایران برای حضور در فوتبال المپیک 48 ساله شده است (در صورت عدم حذف فوتبال در المپیک). بدیهی است که این مساله نمی تواند حاصل بدشانسی و یا مسائل موردی باشد و نشان از مشکل بزرگتری است که نیاز به بررسی دارد. لذا این پژوهش با هدف آسیب شناسی علل عدم موفقیت تیم امید در راهیابی به 9 دوره المپیک قبلی انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای است که به روش کتابخانه ای با بررسی مستندات، اتفاقات، برنامه ریزی ها و روند طی شده برای حضور در مسابقات انتخابی انجام شده است. برای این منظور، ابتدا عوامل موثر بر موفقیت و یا شکست در فوتبال در پژوهش های مختلف مورد گردآوری قرار گرفت و وضعیت این عوامل با وضعیت تیم فوتبال امید مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفتند.پژوهش های مختلف در ارتباط با عوامل موفقیت در ورزش و فوتبال نشان دادند که عواملی مانند وجود سند راهبردی کلان، سند راهبردی فدراسیون فوتبال، زیرساخت ها، نیروی انسانی متخصص، مدیریت علمی و ثبات در آن، منابع مالی پایدار، دوری از حاشیه سازی، آموزش های پایه، تکمیلی و مستمر در کلیه رده های سنی، لیگ منظم در قالب برنامه های AFC و FIFA، و قوانین و مقررات می توانند موجب موفقیت در فوتبال شوند. در طرف مقابل، عواملی مانند نبود راهبرد، اهداف مشخص، مدیران ناکارآمد و فرمان بر، اشتباه های مربی (در نحوه تمرینات آمادگی، انتخاب بازیکنان و ترکیب تیم، استفاده از سیستم ها و تاکتیک های متنوع با توجه به شرایط حریف)، عدم درخشش ستاره ها، نبود آمادگی جسمانی و روانی، عقب ماندگی کلی نسبت به رقبای منطقه ای، قاره ای و جهانی، عملکرد دروازه بان ها، فقدان گلزن تمام عیار، گروه سخت، و دخالت سیاسیون در امور فوتبال؛ می توانند موجب عدم موفقیت در فوتبال شوند. بررسی های انجام شده در ارتباط با تیم امید نشان داد که علیرغم وجود بازیکنان مناسب، مسائل کلان تری وجود دارند که می توان آن ها را به دو دسته سخت افزاری و نرم افزاری تقسیم نمود و در صورت عدم حل آن ها، در سال های آینده نیز امکان کسب سهمیه المپیک دور از انتظار است. از جمله مسائل نرم افزاری می توان به دخالت های سیاسی در فوتبال، ساختار نامناسب مدیریتی در کشور، نبود مدیریت متخصص و فنی در فوتبال، نیروهای انسانی نامطلوب، آموزش ناکافی و نامناسب، اشکالات کلی در فرهنگ، کمبود آمادگی روانی و مهارتی، قراردادهای نامناسب بازیکنان امید با باشگاه ها، تغییرات متعدد مربی، و برنامه ریزی نامناسب برای تمرین تیم، عدم استفاده از تکنولوژی روز توسط افراد متخصص (نظیر آنالیزور)، بالاتکلیفی در خصوصی سازی فوتبال، عدم استفاده از الگوی کشورهای توسعه یافته در صنعتی سازی فوتبال و بهره گیری از ظرفیت های اقتصادی آن، و نداشتن کرسی در مجامع قاره ای و جهانی مرتبط با فوتبال توسط افراد مسلط به زبان بین المللی اشاره کرد. مسائل سخت افزاری نیز عبارت بودند از نبود فضای مناسب تمرین، منابع مالی ناکافی و پایدار، نبود تجهیزات مرتبط با علم روز فوتبال، و نبود مراکز پزشکی ورزشی در باشگاه های فوتبال

Keywords:

تیم امید , فوتبال , شکست , سهمیه , دخالت سیاسی , مدیریت.