بررسی و تعیین پتانسیل سیل خیزی مناطق مولد سیل و روندیابی و شبیه سازی سیل در مخزن سد(مطالعه جامع)

در این پژوهش با استفاده از مدل بارش-رواناب HEC-HMS، به بررسی تاثیر روندیابی بازه و سد مخرنی زولا در کاهش دبی پیک سیلاب پرداخته شد. پس از ورود داده های فیزیوگرافی، بازه های روندی و هواشناسی به مدل، بر اساس داده های مشاهداتی سیلاب در محل ایستگاه هیدرومتری چهریق علیا، مدل واسنجی و اعتبارسنجی شد. در نهایت پس تائید کارایی مدل، هیدروگراف سیلاب با دوره بازگشت های مختلف شبیه سازی گردید. سپس با کاربرد روش تکرار حذف انفرادی زیرحوزه ها، ضمن بررسی تاثیر روندیابی بازه ها در خروجی سیلاب 25 ساله حوزه، به اولویت بندی سیل خیزی زیرحوزه ها پرداخته شد و در ادامه با ورود اطلاعات سد مخزنی زولا به مدل، تاثیر روندیابی مخزن در کاهش دبی اوج و افزایش زمان تا پیک سیلاب 25 ساله، در دو سناریو رقوم نرمال تراز آب و رقوم حداکثر تراز آب پرداخته شد. نتایج نشان داد که بر اساس شاخص %F که در آن اثر مساحت حوزه در نظر گرفته میشود، زیرحوزه A و Q3 پس از حذف از مدل شبیه سازی سیلاب، به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار کاهش دبی اوج را در خروجی کل حوزه سبب میشود، اما بر اساس شاخص f که در آن اثر مساحت زیرحوزه حذف میشود، زیرحوزه Q2 در رتبه اول و زیرحوزه G در رتبه آخر قرار دارد. نتایج حاصل از تاثیر روندیابی مخزن سد زولا نیز نشان حاکی از کاهش دبی پیک سیلاب و افزایش زمان تمرکز سیلاب 25 ساله ورودی به مخزن سد بود، به طوری که با اجرای سناریوی رقوم حداکثر تراز آب، دبی پیک هیدروگراف سیلاب خروجی نسبت به هیدروگراف سیلاب ورودی در حدود 18 درصد کاهش و زمان تا پیک سیلاب نیز 2 ساعت افزایش یافت.

Keywords:

آذربایجان غربی , سد زولاچای , روندیابی , سیل خیزی , مدل .HEC-HMS