مطالعه و بررسی سیستماتیک جنس زامور (Cocculus DC.) به عنوان یک گیاه دارویی درایران

جنس زامور Cocculus DC متعلق به تیره (Menispermaceae) است و تاکنون 70 جنس و 500 گونه برای این تیره از سراسر دنیا گزارش شده است. بررسیها نشان میدهد این تیره دارای یک جنس و گونه بومی Cocculus pendulus (C J. R. & G. Forst) Diels (زامور) در سطح ایران میباشد. این گیاه از لحاظ دارویی با ارزش و کاربردی است. شیره برگ گیاه زامور مخلوط با آب خاصیت انعقاد دارد و به حالت ژله ای سبز است. ریشه و برگ آن برای درمان دردهای روماتیسمی کاربرد دارد، همچنین ریشه آن مدر و تببر است. اعراب از میوه های آن نوشیدنی مستی آور تهیه میکنند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد زامور درختی است که در بهمن و اسفند گل میدهد و خاص مناطق خلیجی عمانی (گرمسیری و نیمه گرمسیری) است که در مناطق جنوبی کشور و در استانهای فارس، بلوچستان، بوشهر و هرمزگان میروید و علاوه بر ایران در پاکستان، هندوستان و آفریقا پراکنش دارد. مرور منابع نشان میدهد که تاکنون پزوهش های اندکی در مورد این جنس صورت گرفته و تحقیق حاضر برای اولین بار در ایران صورت گرفته است. هدف از این پژوهش مطالعه و بررسی این گیاه با ارزش در ایران است. به این منظور پس از بررسی منابع علمی و تعیین محل پراکنش گونه های مختلف، مطالعات بر اساس جمع آوری نمونه های کمبود از مناطق رویشی و بررسی نمونه های موجود درهرباریوم موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور (TARI) و موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور (IRAN)، صورت گرفت. نتایج حاصل از این بررسی به صورت کلید شناسایی، شرح تاکسون و مشخص شدن دقیق مراکز تنوع و پراکنش گیاه در ایران ارایه گردیده. در نهایت با توجه به نتایج حاصله، فلور فارسی این تیره نگارش میشود. در این تحقیق نویسنده رویشگاه های جدیدی برای این گیاه از ایران معرفی کرده است.

Keywords:

زامور , دارویی , ایران , پراکنش , هرباریوم