بررسی نمود کلامی در مثنوی های داستانی خسرو و شیرین نظامی، مجنون و لیلی دهلوی و نل و دمن فیضی بر اساس نظریه تودوروف.

در نظریه ساختارگرایانه تودوروف نمود کلامی اهمیتی ویژه دارد زیرا؛ مقوله هایی را شامل میشود که علاوه بر آشکار نمودن موارد مشترک میان روایتهای داستانی،علت جذابیت داستان برای مخاطب و تکنیکهای موجود در روایت را نیز تبیین میکند. بررسی مقوله های مطرح شده در نمود کلامی روایت یعنی: زمان، دید، بسامد و لحن در مثنوی های داستانی مورد بررسی در این تحقیق که از سه دوره مختلف ادب پارسی انتخاب شده اند، نشان میدهد که در تمامی این روایت ها، راوی یا راویان با تغییراتی که در ساختار داستانها داده اند تا چه اندازه توانسته اند روایت های موفقی را ارائه دهند. یافته های تحقیق نشان میدهد که مقوله های مطرح شده در نمود کلامی، با توجه به دستور جهانی روایت در روایت شناسی تودوروف، در تمامی روایتها قابلیت طرح و بررسی دارند و به عنوان ابزاری کاربردی در اختیار راوی- نویسنده قرار گرفته اند. دانش و تجربه راوی یا نویسنده در بکارگیری مقوله های یاد شده در جایگاه مناسب، از عواملی است که در استحکام روایت و باورپذیری بیشتر ساختار آن برای خواننده و مخاطب موثر واقع شده است.

Keywords:

روایت شناسی , نمود کلامی , خسرو و شیرین , مجنون و لیلی , نل و دمن , تودوروف.