بررسی میزان تحمل به سرمای زمستانه چند ژنوتیپ انگور وحشی (زیرگونه سیلوستریس)، ارقام خارجی و چندکلون برتر ارقام انگور بیدانه سفید و رشه

خسارت سرمازدگی زمستانه یکی از عوامل محدودکننده تولید انگور در کشور ایران می باشد. ارقام انگور متعلق به گونه وینیفرا همگی بسیار حساس به سرمای زمستانه هستند و بسته به رقم معمولا در دامنه بین 15- تا 20- درجه سانتی گراد دچار خسارات سرمازدگی می شوند. تنوع ژنتیکی در بین ارقام و حتی کلونهای یک رقم در خصوص تحمل سرما وجود دارد. در این تحقیق که به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار انجام شد تحمل شش ژنوتیپ وحشی انگور متعلق به زیر گونه سیلوستریس و نه کلون برتر متعلق به ارقام انگور بیدانه سفید و رشه به همراه ده رقم انگور دانه دار و بیدانه خارجی و داخلی به دمای زیر صفر (15-، 18-، 21- و 24- درجه سانتی گراد و 4 درجه به عنوان شاهد) مورد ارزیابی قرار گرفتند. بعد از خزان برگ ها و قبل از بروز اولین سرمای شدید زمستانه، قلمه-های 8 جوانه ای از تاک های مورد بررسی تهیه شد و در فریزر در معرض تیمارهای سرماها قرار داده شدند. پس از اعمال تیمارها، قلمه ها در گلخانه در بسترریشه زایی قرار گرفتند. تعداد جوانه های باز شده بسته به موقعیت روی شاخه شمارش و ثبت شد. همچنین میزان صدمات به جوانه های اولیه و ثانویه از طریق مشاهده زیر بینوکولار مشخص شد. نتایج نشان داد با افزایش شدت سرما بر میزان صدمات به جوانه های اولیه و ثانویه افزوده شد و تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ ها در تحمل سرما وجود داشت. در بین ارقام خارجی بیدانه فلیم سیدلس و فیستا بسیار حساس به سرما بودند. کلونهای انگور بیدانه سفید و رشه اختلاف معنی داری در تحمل سرما نشان دادند بطوریکه کلون های انتخابی بیدانه سفید K2 و K4 و کلون رشه میرآباد 10 بهتر از بقیه سرما را تحمل نمودند. در بین ژنوتیپ های وحشی انگور متعلق به زیر گونه سیلوستریس نیز تحمل متوسطی به سرما یافت شد اما این میزان تحمل بیشتر از ارقام محلی متحمل به سرما نبود. واژه های کلیدی: تنش سرمایی، نشت الکترولیتی، شاخص سرمازدگی