مدیریت سوسک پوستخوار مدیترانه ای (اروپایی) کاج (Orthotomicus erosus)

فضای سبز شهرها، ضمن زیبا سازی محیط شهری، در تعدیل آب و هوای شهر، ایجاد نشاط و شادابی شهروندان و ارایه مناظر زیبا اهمیت بسزایی دارند، همچنیناز جنبه های اقتصادی و اجتماعی نیز دارای ارزش بالایی هستند. از مهم ترین درختانی که در فضای سبز کاشته می شوند، می توان به کاج، سرو، چنار، نارون، بید، گونه های نخل، ارغوان، ابریشم، باران طلایی، ماگنولیای تابستانه، نویل، و تبریزی اشاره کرد که از بین آن ها کاج، نارون و چنار حدود 50 درصد از فضای سبز کشور را پوشش می دهند. یکی از مهمترین درختان مورد استفاده در زیباسازی فضای سبز شهرهای مختلف کشور، درختان کاج هستند. کاج ها (Pinus sp.) سوزنی برگانی از دسته مخروطیان هستند که دارای برگ های دایمی و همیشه سبز می باشند و در برابر باد و آب شور مقاومت نشان می دهند. کاج دارای گونه های فراوانی است که در کشور ما گونه های معروف آن شامل کاج تهران، کاج کاشفی، کاج جنگلی، کاج چتری و کاج سیاه هستند. تاکنون حدود 41 گونه آفت از روی درختان کاج در نقاط مختلف کشور (مناطق جنگلی و فضای سبز شهری) گزارش شده است. تغییرات شدید آب و هوایی اخیر در کشور مثل خشک سالی ها و افزایش دما، باعث شیوع برخی عوامل بیمارگر و آفات در سطح کشور شده است که از آن جمله می توان به شیوع سوسک های پوست خوار کاج اشاره نمود. سوسک پوست خوار غالب مشاهده شده در مناطق مختلف کشور از نوع سوسک پوست خوار مدیترانه ای (اروپایی) کاج با نام علمی Orthotomicus erosus است که علاوه بر خسارت مستقیم و از بین بردن درختان کاج (خسارت تا 80 درصد)، به عنوان ناقل بیماری های مختلف در گیاهان میزبان نیز عمل می کند. با توجه به اهمیت موضوع و خسارت های شدید وارده به کاج های فضای سبز شهری کشور و مخصوصا نواحی خشک مانند تهران و اصفهان، نشریه فنی حاضر که نتیجه تحقیقات سه ساله محققین پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی با همکاری محققین موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور و حمایت شهرداری اصفهان است، با هدف معرفی سوسک پوست خوار مدیترانه ای کاج و همچنین راهکارهای مدیریت و مبارزه موثر با آن تدوین شده است. در نشریه حاضر، مقدمه ای در خصوص سوسک پوستخوار مدیترانه ای کاج و چرخه زندگی آن، نحوه ایجاد خسارت و همچنین راه کارهای پیشگیری و مبارزه با آن ارایه شده است که برای کارشناسان گیاهپزشکی گیاهان منابع طبیعی و همچنین کارشناسان گیاهپزشکی سازمان فضای سبز شهرداری های کشور قابل استفاده و کاربرد می باشد